Ramón d'Andrés
Ramón d'Andrés | |
|---|---|
 | |
| Vida | |
| Nacimientu | Madrid, 28 de mayu de 1959 (65 años) |
| Nacionalidá |
 España |
| Familia | |
| Padre | Mánfer de la Llera |
| Hermanos/es | Vital d'Andrés |
| Estudios | |
| Estudios | Universidá d'Uviéu |
| Llingües falaes |
castellanu asturianu |
| Oficiu | escritor, filólogu, profesor |
| Premios |
ver
|
| Miembru de |
Academia de la Llingua Asturiana Xunta Asesora de Toponimia del Principáu d'Asturies |
 | |
Ramón de Andrés Díaz (28 de mayu de 1959, Madrid), conocíu como Ramón d'Andrés, ye un filólogu rellacionáu col estudiu del asturianu.
Biografía
[editar | editar la fonte]Ye fíu del escritor popular n'asturianu Manuel d'Andrés Fernández "Mánfer de la Llera" (1918-2005). Crióse en Xixón, ciudá na que vivió bona parte de la so vida. Ye profesor titular de Filoloxía Española y Asturiana na Universidá d'Uviéu au entamó a impartir la primer asignatura de Llingua Asturiana (1985) y au lleó la so tesis de doctoráu, la primer realizada sobro sociollingüística asturiana y redactada nesa llingua (1988). Les sos investigaciones tan centraes n'aspectos gramaticales y sociollingüísticos del asturianu. Tamién realiza un intensu llabor de divulgación en llibros, ensayos y artículos de prensa.
Ye autor, xunto con Fernández Álvarez-Balbuena, Xosé Miguel Suárez Fernández y Miguel Rodríguez Monteavaro, del atles llingüísticu ETLEN (Estudiu de la Transición Llingüística na Zona Eo-Navia, Asturies, 2017), una obra de dialectoloxía na frontera del gallegoportugués y asturlleonés, qu'inclúi una investigación d'horiometría dialeutal (midimientu matemático-estadísticu de la frontera ente dos dominios llingüísticos) y de dialeutometría según la Escuela de Salzburgu. Ye miembru de númberu de l'Academia de la Llingua Asturiana, na que trabayó intensamente nes Normes Ortográfiques y Conxugación de Verbos, na Gramática de la Llingua Asturiana y nel Diccionariu de l'Academia de la Llingua Asturiana. Foi presidente de la Fundación “Caveda y Nava”, de la que foi secretariu, entidá que trabayó ente los años 2002 y 2016 en favor del consensu llingüísticu n'Asturies. Ye coordinador del grupu d' investigación Seminariu de Filoloxía Asturiana, de la Universidá d'Uviéu. En 2003-2007 exerció'l cargu de Xefe de la Oficina de Política Llingüística del Principáu d'Asturies. Ye miembru de la Xunta Asesora de Toponimia del Principáu d'Asturies, de la que foi secretariu nel periodu mentáu.
Obres
[editar | editar la fonte]Llibros
[editar | editar la fonte]Los sos llibros más importantes son:
- (1991) Diccionariu Temáticu Asturianu.
- (1993) Allugamientu de los pronomes átonos col verbu n'asturianu.
- (1993) Encuesta sociollingüística nuna parroquia asturiana (Deva-Xixón).
- (1997) Gramática práutica de asturiano.
- (1997) Vocabulariu asturianu de la mina.
- Llingua y Xuiciu (VII Premiu d'Ensayu Máximo Fuertes Acevedo).
- (2002) Reivindicación llingüística: unes reflexones.
- Cuestiones d'asturianu normativu (3 vols., 2001-2003).
- (2002) Juicios sobre la lengua asturiana. Algunas cuestiones básicas acerca del debate lingüístico en Asturias.
- (2008) Diccionario Toponímico del Concejo de Gijón.
- (2008) L'Asturianu que vien. Observaciones y suxerencies sobre l'asturianu normativu y el so usu.
- (2013) Palabres nueves n'asturianu. Proyeutu Observatoriu Asturianu de Neoloxía y Terminoloxía (AsturNeo). Informe de los años 2010, 2011 y 2012.
- (2013) Franco nos diccionarios y otres impertinencies alredor del llinguaxe y les llingües.
- (2013) Gramática comparada de las lenguas ibéricas.
- (2017) Estudiu de la Transición Llingüística na Zona Eo-Navia, Asturies (ETLEN). Atles llingüísticu dialectográficu - horiométricu - dialectométricu. (Coautor xunto con Fernando Álvarez-Balbuena García, Xosé Miguel Suárez Fernández y Miguel Rodríguez Monteavaro)
- (2019) Averamientu a la Llingua Asturiana (Nivel universitariu).
Artículos
[editar | editar la fonte]Ente los sos artículos puen destacase:
- Los pronomes reflexivos átonos n'asturianu (1994)
- La llingua asturiana na sociedá (1995)
- Lingüística y sociolingüística en el concepto de dialecto (1997)
- L'asturianu mínimu urbanu. Delles hipótesis (2002).
- Pertinencia de lengua / dialecto en lingüística, con un añadido sobre el estándar (2015)
- Acerca de la clasificación científica de la glotodiversidad (2016)
- El procesu d'estandarización del asturianu (2018)
- Proyecto de Diccionario Geográfico Popular de España, de Camilo José Cela: materiales de Asturias (2019)
- Contacto de lenguas en Asturias: asturiano, "amestáu" y castellano (2020)
