iBet uBet web content aggregator. Adding the entire web to your favor.
iBet uBet web content aggregator. Adding the entire web to your favor.



Link to original content: http://ast.wikipedia.org/wiki/Idioma_terêna
Idioma terêna - Wikipedia Saltar al conteníu

Idioma terêna

14-05-2021 20:57
De Wikipedia
Terêna, Etelena
Faláu en Bandera de Brasil Brasil
Rexón Estáu d'Amazones
Falantes 10 mil (1999)
Familia Maipureana (Arawak)

  Arawak meridional
    Paraná-Mamoré
      Terena-Chané
        idioma terêna

Estatus oficial
Oficial en Nengún país
Reguláu por Nun ta reguláu
Códigos
ISO 639-1 nengún
ISO 639-2 {{{iso2}}}
ISO 639-3 ter

El terêna o etelena ye una llingua indíxena falada por unes 10 mil persones nel estáu brasilanu de Mato Grosso do Sul.[1]

Esiste un diccionariu y una gramática compilada del terêna, usaes p'alfabetizar a los terêna, de los que'l 20% tán alfabetizaos en terêna (arriendes el 80% ta alfabetizáu en portugués). Munchos terênafalantes sicasí tienen poca fluyencia en portugués lo que favoreció'l caltenimientu de la llingua indíxena.

Esisten cuatro variedaes principales de terêna-chané:

  • El kinikinao (estinguíu a principios del s. XX)
  • El terêna
  • El guané (estinguíu)
  • El chané (estinguíu nel s. XVIII)

que dellos autores consideren que son llingües distintes (Aikhenvald 1999). De toes estes variedaes namái'l terêna puramente dichu sigue falándose anguaño.

Clasificación

[editar | editar la fonte]

El terêna ye una llingua del subgrupu meridional de la familia llingüística arahuaca.

Descripción llingüística

[editar | editar la fonte]

Fonoloxía

[editar | editar la fonte]

Una carauterística destacada del terêna ye l'usu de la nasalización como marca suprasegmental pa marcar la persona gramatical (posesión, suxetu) en ciertes construcciones morfolóxiques:[1]

e'moʔu, "la so pallabra" - ẽ'mõʔũ, "la mio pallabra"
'ayo, "el so hermanu (de él)" - 'ãỹõ, "el mio hermanu"
owoku, "la so casa (de él)" - õw̃õŋgu, "la mio casa"
piho, "[él] marchó" - mbiho, "marché"
a'hyaʔaʃo, "[él] desea" - ã'nʒaʔaʃo, "deseo"
iwaʔiʃo, "[él] cabalga" - ĩw̃ãʔĩnʒo, "cabalgo"

Referencies

[editar | editar la fonte]
  1. 1,0 1,1 Teréna, Teréno - Línguas Indígenas, Enciclopédia das Línguas no Brasil. Laboratório de Estudos Urbanos, Institutu de Estudos da Linguagem, Universidade Estadual de Campinas. ISBN 85-98807-04-4.

Bibliografía

[editar | editar la fonte]

Enllaces esternos

[editar | editar la fonte]