Idioma terêna
Terêna, Etelena | |
---|---|
Faláu en | Brasil |
Rexón | Estáu d'Amazones |
Falantes | 10 mil (1999) |
Familia | Maipureana (Arawak) Arawak meridional |
Estatus oficial | |
Oficial en | Nengún país |
Reguláu por | Nun ta reguláu |
Códigos | |
ISO 639-1 | nengún |
ISO 639-2 | {{{iso2}}}
|
ISO 639-3 | ter
|
El terêna o etelena ye una llingua indíxena falada por unes 10 mil persones nel estáu brasilanu de Mato Grosso do Sul.[1]
Esiste un diccionariu y una gramática compilada del terêna, usaes p'alfabetizar a los terêna, de los que'l 20% tán alfabetizaos en terêna (arriendes el 80% ta alfabetizáu en portugués). Munchos terênafalantes sicasí tienen poca fluyencia en portugués lo que favoreció'l caltenimientu de la llingua indíxena.
Esisten cuatro variedaes principales de terêna-chané:
- El kinikinao (estinguíu a principios del s. XX)
- El terêna
- El guané (estinguíu)
- El chané (estinguíu nel s. XVIII)
que dellos autores consideren que son llingües distintes (Aikhenvald 1999). De toes estes variedaes namái'l terêna puramente dichu sigue falándose anguaño.
Clasificación
[editar | editar la fonte]El terêna ye una llingua del subgrupu meridional de la familia llingüística arahuaca.
Descripción llingüística
[editar | editar la fonte]Fonoloxía
[editar | editar la fonte]Una carauterística destacada del terêna ye l'usu de la nasalización como marca suprasegmental pa marcar la persona gramatical (posesión, suxetu) en ciertes construcciones morfolóxiques:[1]
- e'moʔu, "la so pallabra" - ẽ'mõʔũ, "la mio pallabra"
- 'ayo, "el so hermanu (de él)" - 'ãỹõ, "el mio hermanu"
- owoku, "la so casa (de él)" - õw̃õŋgu, "la mio casa"
- piho, "[él] marchó" - mbiho, "marché"
- a'hyaʔaʃo, "[él] desea" - ã'nʒaʔaʃo, "deseo"
- iwaʔiʃo, "[él] cabalga" - ĩw̃ãʔĩnʒo, "cabalgo"
Referencies
[editar | editar la fonte]- ↑ 1,0 1,1 Teréna, Teréno - Línguas Indígenas, Enciclopédia das Línguas no Brasil. Laboratório de Estudos Urbanos, Institutu de Estudos da Linguagem, Universidade Estadual de Campinas. ISBN 85-98807-04-4.
Bibliografía
[editar | editar la fonte]Enllaces esternos
[editar | editar la fonte]