مسلات مصريه خارج مصر
المسلات هو ابتكار فرعونى بحت، يعنى مافيش شعوب عملت اشكال زى المسلات دى فى العالم الا المصريين القدام بس، ملوك مصر كانو بيستعملو المسلات فى تخليد انجازاتهم و انتصاراتهم فى معاركهم الحربيه ، بيتم صنعها فى الغالب من رخام الجرانيت علا شكل عمود رباعى الأضلاع له قاعدة مربعة وبيبقا ممدود لفوق وبيضيق كلما اتجهنا للقمة، وبينتهى بطرف مدبب يشبه الهرم. بتعتبر اطول مسلة فى العالم موجودة فى مدينة أسوان وبيبلغ ارتفاعها 39 متر بدون القاعدة، ووزنها اكتر من 1200 طن.
عرفها العرب باسم (إبر الفراعين) وكلمة (مسلة) نفسها فى اللغة العربية بتطلق على ابرة الخياطة الطويلة السميكة، لكن الأسم الفرعونى ليها كان (تَخَن) يعنى “الأصبع ذو الشعاع المضيء”، لما جم اليونانيين الى مصر شبهوها بالرمح (ὀβελίσκος) ومنها جت التسمية فى اللغات اللاتينية Obeliskos.
تقريبا ابتدت عملية نقل المسلات للخارج ايام الوجود الأشورى فى مصر، لما امر الملك أشور بانيب بنقل مسلتين ناقصتين، بعد ما كساهم بالبرونز، الى عاصمة ملكه فى نينوى قبل مايبدأ الرومان فى نقل الكتير من المسلات.
مسلات فى ايطاليا
[تعديل]فى ايطاليا 8 مسلات مصرية شهيرة، اغلبها اتنقلت ايام فترة احتلال الرومان لمصر علشان انبهروا بالأثار المصرية رأيهم انها بتكون اضافة فنية لقصور الأباطرة.
وفيه مسلات ليها روايات زى اللى اخدها الأمبراطور الرومانى كاليجولا من مكانها فى مدينة عين شمس للعاصمة روما، وبعدين اتنقلت فى القرن الـ16 لميدان سان بيتر (الفاتيكان حاليا) بأمر من البابا سيكستوس الخامس. وبيحكوا عن المسلة دى كان عليها كرة من الذهب بتحمل بقايا رفات يوليوس قيصر تخليدا له، وبعدين ازالها المعمارى الإيطالى دومينجو فانتانا بعد إعادة وضع المسلة فى مكانها الحالي.
مسلات فى انجلترا
[تعديل]
شهد عصر محمد على باشا اهداء الكثير من اثار مصر لحكام دول كتيرة فى اوروبا، عشان يقدر يبنى معاهم علاقات صداقة جديدة تساعده فى بناء الدولة اللى كان بيحلم بيها، ومن اهم الأثار دى كانت المسلات.
أمر والى مصر محمد على باشا باهداء مسلة كانت موجودة فى الأسكندرية لحكومة انجلترا تخليدا لذكرى انتصار القائد نيلسون على الفرنسيين فى معركة ابو قير البحرية، و كان الكلام دا فى سنة 1831 لكن فضلت المسلة فى مكانها (كانت موجودة فى ميدان محطة الرمل الحالى قدام فندق سيسيل مسلتين واحدة واقفة والتانية نايمة على الأرض وبيعتبروا أطلال من قصور قديمة) لغاية سنة 1877م علشان لصعوبة النقل، لغاية ما أمر بنقلها السفير الأنجليزى وقتها، وتكلفت عملية النقل 10 ألاف جنية استرلينى ودا كان مبلغ كبير جدا!.. الرحلة كانت طويلة وقابلتهم صعوبات كبيرة امدح النقل والتحميل، لغاية ما وصلت المسلة الى لندن بعد حوالى 4 شهور وتحدد ليها ميدان تتحط فيه على نهر التايمز، وتم عمل تماثيل لأسدين بالشكل الفرعونى يتحطوا جنب المسلة، وفى سنة 1914 وامدح بعض الغارات الألمانية على لندن فى الحرب العالمية الأولى وقعت قنبلة على الميدان واصابت المسلة ببعض تلفيات، والأنجليز ماصلحوهاش لغاية النهاردا عشان تكون شاهدة على الأعتداءات على لندن امدح الحرب.
مسلات فى فرنسا
[تعديل]اخدت حكومة فرنسا نصيبها من هدايا الوالى محمد على باشا، فأخدت كتير من الأثار بالإضافة لمسلة شهيرة فى ميدان الكونكورد فى باريس، المسلة بتنتسب لرمسيس التانى و كانت على مدخل معبد الأقصر، تم نقلها الى فرنسا فى رحلة طويلة ابتدت سنة 1833 وقابلتهم صعوبات كثيرة من الأقصر للأسكندرية فى نهر النيل بعدين من ميناء الأسكندرية لميناء مرسيليا بفرنسا علشان علشان وزن المسلة كان 250 طن، وتكلفت الرحلة فوق 500 ألف فرنك ودا برضه مبلغ كبير تكلمت فيه الصحف الفرنسية ايامها، المهم ان الملك لويس فيليب أمر بوضع المسلة فى ميدان الكونكورد، وقام بالأشراف على وضع المسلة المهندس ليباس سنة 1836 لتقف المسلة شامخة فى وسط الميدان مكتوب عليها بالنص الهيروغليفي:
«رمسيس… قاهر كل الشعوب الأجنبية السيد على لبس تاجًا، المحارب اللى غلب الملايين من الخصوم والأعداء اللى خضع العالم كله لسلطانه، ومعترف بقوته اللى لا تُقهر».
وهناك 3 مسلات تانيه نقلت الى باريس قبل مسلة "الكونكورد" ، واحدة تتوسط ساحة الونتابلو ونقلت مع نابليون بونابرت ، والثانية فى فنسان ، والتالتة فى أرل .
مسلات فى امريكا
[تعديل]الخديوى اسماعيل كان عايز يستعمل حقه فى إهداء اثار مصر للأجانب زى جده محمد على باشا فأهدى مسلة كليوباترا الشهيرة الموجودة فى ميدان محطة الرمل (تقريبا موقعها الحالى هو موقع ميدان محطة الرمل نفسه) وتم بالفعل نقلها سنة 1879م واستغرقت رحلة النقل اربعة اشهر لمكانها الحالى فى مدينة نيو يورك بجنينة سنترال بارك.
يلاحظ ان المسلة اللى فى لندن والمسلة اللى فى نيو يورك عليهم نقوش بتنتسب للملك تحوتمس التالت وعليهم اضافات من عهد رمسيس الثانى ، واتنقلوا من مكانهم الأصلى فى معبد الألة رع فى عين شمس للأسكندرية فى العهد البطلمى عشان يزينوا بيهم مداخل بعض القصور هناك، ولسبب مجهول بينتسبوا للملكة كليوباترا وتقريبا التسمية جات من العصر الرومانى عشان نشاط كليوباترا المعروف فى السياسة الرومانية.
مسلات فى تركيا
[تعديل]مسلة اخيرة موجودة فى اسطنبول تم نقلها فى عهد الأمبراطور الرومانى ثيودوسيس الاولانى سنة 390م، هيا تنتسب للملك تحوتموس التالت و كانت فى معبد الكرنك فى الأقصر، تم تجزئتها الى 3 قطع ونقلها على مراكب الى عاصمة ملكة فى القسطنطينية واعادة تركيبها من جديد. وبعد دخول العثمانيين اصبحت المسلة فى ميدان السلطان أحمد ولسه لستة للأن. بيقول النص المكتوب عليها بالهيروغليفي:
«من خبر رع.. رب النصر قائم على كل البلاد اللى جعل حدوده توصل لقرون الأرض وميه النهرين، بقوة وظفر على رأس جيشه الظافر موقعاً مذبحة عظيمة ».
المسلات المصرية فى روما
[تعديل]| # | الصورة | الاسم | الفرعون | الطول (إضافة للوزن) | الموقع الحالى | ملاحظات |
|---|---|---|---|---|---|---|
| 1. | 
|
لاتيرانيسى | تحوتمس التالت / تحوتمس الرابع | 32.18 متر (45.70 متر) | ساحة سان جيوفانى فى لاتيرانو | أطول مسلة فى روما ولها اكبر قاعدة وتزن 230 طنا، أخذت من معبد امون فى الكرنك جابها لروما قنسطانطيوس الثانى فى سنة 357 .ليزين بيها ساحة مكسيموس عثر عليها فى 3 أجزاء منفصلة سنة 1587 . واستعيد قوامها بطول أقصر ب4 أمتار عما كانت عليه بواسطة البابا سيكستوس الخامس ووضعت فى ساحة سان جيوفانى قرب قصر لاتيران. |
| 2. | 
|
الفاتيكان | امنحوتب التانى | 25.5 متر مدعومة بأسود برونزية وصليب فى أعلاها | ساحة القديس بطرس |   هى مسلة كانت لستة فى مدينة هليوبوليس عاصمة دولة مصر السفلى أخذت لروما بواسطة الامبراطور كاليجولا العام 37 م. لتوضع فى "سبينا" هيا موضوعة الايام دى فى ساحة الفاتيكان بأوامر البابا سيكستوس الخامس هيا المسلة الوحدة فى روما اللى لم تسقط فى الفتره الرومانية وماتلاها ويعتقد أن المسلة فى العصر الرومانى كان بيها كرة ذهبية على قمة المسلة تحوى رماد يوليوس قيصر فيما يبدو كتقديس له، و أزالها المعمارى الإيطالى دومينجو فانتانا بعد إعادة وضع المسلة فى مكانها الحالى بطلب من البابا سيكستوس الخامس والكرة موضوعة الايام دى فى متحف روما. |
| 3. | 
|
فلامينيو | سيتى الاول / رمسيس التانى | 24 متر (36.50 متر) | (Piazza del Popol)ساحة بوبولو | جابت من هليوبليس لروما بواسطة اغسطس قيصر فى سنة 10 قبل الميلاد ووضعت فى ساحة مكسيموس عثر عليها فى اللى ليها الوقت اللى عثر فيه على المسلة الموضوعة فى لاتيرانينيسى سنة 1587 م.فى قطعتين و أعيد تركيبها بواسطة البابا سيكستوس الخامس فى 1589 م. أضيف ليها نحت الأسود فى القاعدة سنة 1818 م.. |
| 4. | 
|
سولاري | بسماتيك الاول | 21.79 متر (33.97 متر) | ساحة مونتيتشيتوريو | جابت من مكانها الأصلى فى هليوبليس بواسطة اغسطس سنة 10 قبل الميلاد وعثر عليها فى القرن الستاشر و أصلحت بواسطة البابا بيوس السادس ووضعت بباحة قصر " بلاتزيو مونتيتشيتوريو " فى روما فى 1792 م.. |
| 5. | 
|
ماتشوتيو | رمسيس التانى | 6.34 متر (14.52 متر) | ساحة روتوندا | فى الأصل هيا واحدة من مسلتين متشابهتين فى معبد الاله رع فى هليوبليس جابتا لروما والتانيه أقصر طولا نقلت لمعبد ايزيس قرب " سانتا ماريا سوبرا مينرفا " فى ايطاليا دلوقتى نقلها البابا كليمنت التاسع خلف معبد پانثيون فى روما فى 1711 م. |
| 6. | 
|
مينيرفيو | ابريس | 5.47 متر (12.69 متر) | سانتا ماريا سوبرا مينرفا | فى الأصل هيا واحدة من مسلتين متشابهتين، مكانهما الأصلى فى مدينة زاو التاريخية (أو سييس حسب نطق آخر)على الضفة الغربية لنهر النيل جابت لروما بواسطة الامبراطور ديوكلتيانوس لتوضع بالقرب من معبد ايزيس فى روما، أعيد نصبها السنة 1667 م. بواسطة البابا الكسندر على قاعدة بشكل فيل خلف معبد پانثيون فى روما أما الزوج الثانث من المسلتين فتوجد فى مدينة أوربينو بوسط ايطاليا.أعاد تصميم القاعدة بشكل الفيل النحات والمعمار الباروكى الشهير برنيني. |
| 7. | 
|
دوجالي | رمسيس التانى | ? (6.34 متر) | حمامات ديكولتيان | فى الأصل هيا واحدة من مسلتين متشابهتين فى هليوبليس والتانيه موجودة دلوقتى فى جنينة بوبولى الشهيرة فى فلورنسا بايطاليا، نقلت لمعبد ايزيس فى روما، عثر عليها السنة 1883 قرب " سانتا ماريا سوبرا مينرفا " هيا دلوقتى موضوعة " كنصب تكريمي" لمعركة دوجالى فى الحبشه. |
| 8. | 
|
ماتيانو | رمسيس التانى | 2.68 متر(12.23 m) | فيلا كليمونتانا | هيا المسلة التانيه من المسلتين اللتان كانتا اللى ليها يوم بمعبد الاله رع فى هليوبليس، موضوعة فى روما حاليا. |
مسلات مصرية فى بلاد تانيه
[تعديل]| # | الصورة | الاسم | الفرعون | الطول (إضافة للوزن) | الموقع الحالى | ملاحظات |
|---|---|---|---|---|---|---|
|
|
كليوباترا | تحتمس التالت | لندن | قدمت هدية من الوالى العثمانى لمصر ساعتها محمد على الى بريطانيا تكريما لانتصار اللورد نيلسون فى معركة النيل وهزيمته لجيش نابوليون بونابرت الفرنساوى فى 1801 | ||
|
كليوباترا | رمسيس التانى | باريس | والى مصر محمد على قدم المسلة اللى كان عمرها 3300 سنة كهدية الى فرنساوذلك سنة 1826 | ||
|
|
كليوباترا | تحتمس التالت | نيو يورك | بعد افتتاح قناة السويس فى السنة 1869 م. ذكر عن الخديوى إسماعيل رغبته فى اهداء مسلة مصرية الى امريكا الامريكانيه لتدعيم العلاقات التجارية المتبادلة، لكن منحت رسميا بخطاب موقع فى 1879 م. بواسطة ابنه الخديوى توفيق | ||
|
تحتمس التالت | اسطنبول | نقلت المسلة من مصر لإسطنبول على ايد الإمبراطور الرومانى ثيودوسيوس الأول. |
