Regione vo Frankriich

D Regione (frz. Régions, Sg. Région) si die obersti Ebeni vo de Collectivités territoriales (Gebietskörperschafte) z Frankriich.

Frankriich isch bis Änd 2015 in 27 Regione iideilt gsi. Sid 2016, wo dur ä Reform mehrere Regione mitnander fusioniert hai, gitt's numme noch 18 Regione. 13 von ene befinde sich in Europa. D Regione in Europa bestöön us Départements, usser dr Region Korsika, wo ä Collectivité territoriale mit Sonderstatus isch. Die fünf Regione z Übersee (Régions d'Outre-Mer: Martinique, Guadeloupe, Réunion, Französisch-Guayana und Mayotte) entspräche de fünf französische Überseedépartements (Départements d'Outre-Mer = DOM).

D Regione cha mä dr Grössi noh mit de dütsche Bundesländer vergliiche, si si aber keini Gliidstaate, wo ä eigeni Verfassig, ä eigeni Regierig, ä eige Parlamänt un eigeni Gricht hai.

Institutione

Jedi Region het ä Regionalroot (Conseil Régional), wo alli sächs Johr diräkt gwehlt wird.

Währed bi de Wahle vo de Regionalrööt 1986, 1992 und 1998 ä reins Verhältniswahlrächt gulte het, isch bi de Wahle vom März 2004 ä neus Wahlverfahre iigfüehrt worde. Noch däm git s immer no ä Verhältniswahlrächt noch Liste, aber mit zwei Wahlgäng und erä Mehrheitsprämie. Wenn im erste Wahlgang kei Liste die absoluti Mehrheit vo de Stimme gwunne het, findet ä zweite Wahlgang statt. An däm chönne nume Liste deilnäh, wo im erste Wahlgang meh as 10 % vo de Stimme übercho hai. Gliichzitig bechömme alli Liste, wo im erste Wahlgang meh as 5 % vo de Stimme übercho hai, d Möglikeit, mit erä andere Liste z fusioniere. Drei Viertel vo de Sitz vom Regionalroot wärde proportional unter alli Liste verdeilt, wo im letzte Wahlgang meh as 5 % vo de Stimme übercho hai. D Liste, wo gwunne het (mit meh as 50 % im erste Wahlgang bzw. mit der grösste Stimmezahl im zweite Wahlgang) überchunnt zuesätzlig s letzte Viertel vo de Sitz vom Regionalroot.

Der Regionalroot wehlt ä Präsident (Président) und ä baar Vizepräsidente (Vice-Présidents) für verschiidnigi Zueständigkeitsberiich, wo d Sälbstverwaltig vo der Region leite.

Der Regionalpräfekt (Préfet de Région) wird vo der Zentralregierig ernennt und koordiniert d Tätigkeit vo der Zentralregierig in der Region. D Funktion vom Regionalpräfekt wird in Personalunion vom Präfekt vom Département usgüebt, wo sich der Hauptort vo der Region befindet.

In de Überseeregionen, wo mit de Überseedépartements identisch si, existiere in jeder näbenander ä Regionalroot und der Generalroot vom Département, wo d Befuegnis usüebe, wo de Regione beziehigswiis de Départements zuestöhn.

Korsika isch andersch as die übrige Regione und het anstatt vom enä Regionalroot ä Territorialversammlig (Assemblée territoriale de Corse), wo imme no noch em reine Verhältniswahlrächt gwehlt wird, und ä Exekutivroot (Conseil exécutif), wo dere gegenüber verantwortlig isch.

Gschicht

Die hütige französische Regione si 1956 as Programmregione (Régions de programme) zur Koordinierig vo der staatlige Regionalplanig gschaffe worde. Vo 1960 a hai si Circonscriptions d'action régionale gheisse. 1964 si für d Regione Kommissione für die regionali wirtschaftligi Entwicklig (Commissions de Développement Économique Régional) gschaffe worde.

1970 isch Korsika, wo bis denn Deil vo der Region Provence-Alpes-Côte d'Azur-Corse gsi isch, än eigeni Region worde, drennt vo Provence-Alpes-Côte d’Azur.

1972 hai d Regione dr Status vo Établissements publics unter dr Leitig vom enä Préfet de Région übercho. D Commissions de Développement Économique Régional si vo 1973 a in Regionalrööt (Conseils Régionaux) umbenennt worde. D Überseedépartements hai 1972 au dr Status vo Regione übercho.

1976 isch s Gebiet um d Hauptstadt Paris, wo bis denn d Bezeichnig Région Parisienne gha het, under em Name Île-de-France mit de andere Regione gliichgstellt worde.

Mit de Dezentralisierigsgsetz vo 1982 hai d Regione dr Status vo Collectivités territoriales (Gebietskörperschafte) übercho, wien en bis denn nume d Gmeinde und d Départements gha hai.

Im Johr 1986 si d Regionalrööt zum erste Mol diräkt gwehlt worde (in de Überseeregione hai die erste Regionalwahle scho 1983 stattgfunde). Siithär si d Befuegnis vo de Regione gegenüber dene vo der Zentralregierg schrittwiise erwiiteret worde.

Korsika isch 1982 ä Region mit Sonderstatus worde und het vo däm Johr a ä diräkt gwehlti Regionalversammlig. Im Johr 1991 isch s ä Collectivité territoriale mit Sonderstatus worde.

Anne 2011 isch Mayotte noch ere Volksabstimmig 2009 als Region (ROM/DOM) dezue cho.

Übersichtstabelle vo de Regione vo Frankriich bis änds 2015

Region	Hauptort	Bevölkerig^[1]	Flechi^[2]	Flechi- aadeil inkl. TOM^[3]	Flechi- aadeil Frankriich in Europa	Bev. dichti ^[4]	BIP/Chopf ^[5]	Arbets- lose- quote ^[6]
Aquitanie (Aquitaine)	Bordeaux	2.908.359	41.308	6,5	7,6	70	23.000	10,2
Auvergne	Clermont-Ferrand	1.308.878	26.013	4,1	4,8	50	21.000	8,7
Basse-Normandie	Caen	1.422.193	17.589	2,8	3,2	81	21.000	9,6
Bretagne	Rennes	2.906.197	27.208	4,3	5,0	107	21.000	8,3
Burgund (Bourgogne)	Dijon	1.610.067	31.582	5,0	5,8	51	23.000	8,9
Centre	Orléans	2.440.329	39.151	6,2	7,2	62	23.000	9,1
Champagne-Ardenne	Châlons-en-Champagne	1.342.363	25.606	4,0	4,7	52	23.000	10,5
Elsass (Alsace)	Strossburg (Strasbourg)	1.734.145	8.280	1,3	1,5	209	25.000	8,9
Freigrafschaft (Franche-Comté)	Besançon	1.117.059	16.202	2,5	2,0	69	21.000	9,1
Französisch-Guayana (Guyane française)	Cayenne	157.213	83.534	13,6		2
Guadeloupe	Basse-Terre	422.496	1.703	0,3		248
Hauts-de-France	Lille	3.996.588	12.414	2,0	2,3	322	< 20.000	13,4
Haute-Normandie	Rouen	1.780.192	12.317	1,9	2,3	145	23.000	11,0
Île-de-France	Paris	10.952.011	12.012	1,9	2,2	912	38.739	10,1
Korsika (Corse)	Ajaccio	260.196	8.680	1,4	1,6	30	< 20.000	10,8
Languedoc-Roussillon	Montpellier	2.295.648	27.376	4,3	5,0	84	< 20.000	13,9
Limousin	Limoges	710.939	16.942	2,7	3,1	42	21.000	8,0
Lothringe (Lorraine)	Metz	2.310.376	23.547	3,7	4,3	98	21.000	10,2
Martinique	Fort-de-France	381.427	1.128	0,2		338
Mayotte	Mamoudzou	149.336	374	0,1		568,6
Midi-Pyrénées	Toulouse	2.551.687	45.348	7,1	8,3	56	23.000	10,0
Pays de la Loire	Nantes	3.222.061	32.082	5,0	5,9	100	23.000	8,4
Picardie	Amiens	1.857.481	19.399	3,1	3,6	96	< 20.000	11,0
Poitou-Charentes	Poitiers	1.640.068	25.810	4,1	4,7	64	21.000	9,5
Provence-Alpes-Côte d’Azur	Marseille	4.506.151	31.400	4,9	5,8	144	23.000	12,0
Réunion	Saint-Denis	706.300	2.504	0,4		282
Rhône-Alpes	Lyon	5.645.407	43.698	6,9	8,0	129	25.000	12,0
zsämme		60.185.831	672.352^[7]

Übersichtstabelle vo de Regione vo Frankriich noh 2016

Am 8. Awrìl 2014 hat dr Premier Ministre Manuel Valls erkìndikt ass d Zahl vu de Franzeesche Regione am 1. Jänner 2016 sott abnämme. Es bliiwe numme noch 18 Regione: 13 uf dr France métropolitaine un 5 in de DOM-TOM.

France métropolitaine

Nöie Region	Fusione	Hauptort	Départements	Flechi	Bevölkerig
Île-de-France	unverändert	Paris	8	12.011	12.005.077
Auvergne-Rhône-Alpes	Auvergne, Rhône-Alpes	Lyon	12	69.711	7.634.000
Nouvelle-Aquitaine	Aquitanie, Poitou-Charentes, Limousin	Bordeaux	12	84.061	5.773.000
Hauts-de-France	Nord-Pas-de-Calais, Picardie	Lille	5	31.813	5.960.000
Provence-Alpes-Côte d’Azur	unverändert	Marseille	6	31.400	4.916.000
Bretagne	unverändert	Rennes	4	27.208	3.237.097
Centre-Val de Loire	unverändert	Orléans	6	39.151	2.556.835
Pays de la Loire	unverändert	Nantes	5	32.082	3.601.113
Grand Est	Elsass, Champagne-Ardenne, Lothringe	Stroßburi	10	57.433	5.545.000
Normandie	Haute-Normandie, Basse-Normandie	Rouen	5	29.906	3.315.000
Bourgogne-Franche-Comté	Burgund, Franche-Comté	Dijon	8	47.784	2.816.000
Languedoc-Roussillon-Midi-Pyrénées	Languedoc-Roussillon, Midi-Pyrénées	Toulouse	13	72.724	5.573.000
Corsica (Collectivité territoriale)	unverändert	Ajaccio	2	8.680	322.000

DOM-ROM

Region	Hauptort	Flechi	Bevölkerig
Guadeloupe	Basse-Terre	1.628	402.119
Guyane	Cayenne	83.534	244.118
Martinique	Fort-de-France	1.128	385.551
Mayotte	Mamoudzou	374	212.645
Réunion	Saint-Denis	2.504	835.103

Statistik

Die mäiste Regione diene au as Statistikregione vo der Ebeni NUTS-2 (Nomenclature des unités territoriales statistiques). Uf der übergeordnete Ebeni NUTS-1 bestöhn 9 Zones économiques d’aménagement du territoire.