Eoseen
| Era | Periode | Epog | Tyd gelede (in miljoen jaar) |
|---|---|---|---|
| Kainosoïkum | Kwartêr | Holoseen | 0 - 0,0117 |
| Pleistoseen | 0,0117 - 2,588 | ||
| Neogeen | Plioseen | 2,588 - 5,333 | |
| Mioseen | 5,333 - 23,03 | ||
| Paleogeen | Oligoseen | 23,03 - 33,9 | |
| Eoseen | 33,9 - 56,0 | ||
| Paleoseen | 56,0 - 65,5 | ||
| Mesosoïkum | Kryt | Laat | ouer |
Die Eoseen is 'n tydperk in die geologiese tydskaal tussen 55,8 tot 33,9 miljoen jaar gelede. Die Eoseen kom na die Paleoseen en voor die Oligoseen.
Die woord is van Grieks afgelei: έως (eos) = daeraad; καινός (kainós) = nuwe; oftewel die daeraad van die nuwe.
In die Eoseen was altwee die pole in die oseean en was daar baie min landys. Die seevlak was hoog en die temperature is ook baie hoog. In die Vroeë Eoseen bereik die temperatuur 'n maksimum en neem dan stadig af.
Geografie
[wysig | wysig bron]
In die noorde het in die Vroeë Eoseen (~51 mj) die Straat van Denemarke gevorm, wat die verbinding tussen Groenland en Europa verbreek het. Groenland het ook 'n eiland geword. Oos van die Oeralgebergte vorm daar 'n see, die Toergaj-straat, wat Europa skei van Asië. Deur die hoë seevlak is Europa hoofsaaklik 'n argipel met vlak epikontinentale seë.
Afrika en Indië was altwee eilandkontinente, met Indië wat vinnig na die noorde beweeg het.
In die suide het Antarktika in die rigting van die suidpool beweeg. Aan die einde van die Eoseen het dit begin om die kontak met Suid-Amerika en Australië te verloor. Die oorgang na die Oligoseen word gekenmerk deur die begin van die sirkumpolêre stroming rondom Antarktika. Dit het 'n groot afkoeling van die planeet veroorsaak en landys het op Antarktika begin vorm.
Eksterne skakels
[wysig | wysig bron]
Wikimedia Commons het meer media in die kategorie Eoseen.
Wikiwoordeboek het 'n inskrywing vir Eoseen.
