André Huguenet
| André Huguenet | |
| |
André Huguenet, Hermien Dommisse en Paula Styger in Helshoogte, 'n vertaling van Emily Brontë se Wuthering Heights (1943).
| |
| Geboortenaam | Gerhardus Petrus Borstlap |
|---|---|
| Geboorte | 22 Oktober 1906 Bloemfontein |
| Sterfte | 15 Junie 1961 Bloemfontein |
| Nasionaliteit | Suid-Afrika |
| Beroep(e) | Akteur |
| Toekennings | Erepenning vir Toneelkuns |
| Internet-rolprentdatabasis-profiel | |
André Huguenet (1906 – 1961) was die verhoognaam van die akteur Gert Borstlap. Huguenet was ’n baanbreker in Afrikaanse toneelspel. Van die bekende Afrikaanse toneelspelers en -speelsters wat saam met Huguenet gewerk het, was Wena Naudé, Lydia Lindeque, Siegfried Mynhardt, Hendrik Hanekom, Mathilda Hanekom, Anna Neethling-Pohl, Emgee Pretorius en Hermien Dommisse.
Huguenet is op 22 Oktober 1906 in Bloemfontein as Gerhardus Petrus Borstlap gebore. Hy het daar grootgeword en het in 1925 aan die Greykollege gematrikuleer, waarna hy as joernalis in Bloemfontein en Pretoria gewerk het. Hy het gou die koerantwêreld vir die verhoog verruil en hom in 1926 by die toneelgeselskap van Paul de Groot aangesluit. Hy sou ses jaar lank saam met De Groot se geselskap toer, waarna hy sy eie toneelgeselskap gestig het.
Hy word veral onthou vir sy rolle in Oedipus Rex (met onder andere Athol Fugard en onder regie van Taubie Kushlick), Tartuffe en Ipekonders, Poppehuis, Spoke, Minnaar onder die wapen en verskeie Shakespeare-stukke soos Hamlet, Macbeth en King Lear. Huguenet het ter viering van sy 21ste jubileum Hamlet in 1947 in Afrikaans in Johannesburg en Pretoria opgevoer. Aan die einde van die vertoning spreek hy die gehoor toe en sê dat dit sy lewenslange ambisie was om een van die wêreld se beste tragedies in die wêreld se jongste taal op te voer.[1] Die toneelstuk, geskryf in 1945, is vir die eerste keer deur Huguenet opgevoer en word gesien as 'n mylpaal in die geskiedenis van die Afrikaanse teaterwêreld. In 1948 ontvang Huguenet saam met Anna Neethling-Pohl ’n Erepenning vir Toneelkuns van die Suid-Afrikaanse Akademie vir Wetenskap en Kuns. King Lear is ’n vertaling deur Uys Krige in opdrag van die destydse Kruikbestuur, waarvoor hy in 1971 die SA Akademie se prys vir Vertaalde Werk ontvang het.[2]
In 1948 het Huguenet in diens van die Nasionale Toneelorganisasie getree en twee jaar later het sy outobiografie, Applous! die kronieke van ’n toneelspeler, verskyn, oor sy 25 jaar van Afrikaanse toneelspel. In 1953 was hy 'n eregas van die Britse Raad tydens die Festival of Britain in Londen.
Huguenet was bekend vir sy humeur: een van die staaltjies oor hom is dat hy een aand, toe 'n baba onophoudelik luidkeels geskree het, die opvoering onderbreek, vorentoe gekom en uitdagend beveel het: "Mevrou, sal u asseblief u skreeuende skraapsel uit die saal verwyder."[3]
Hy is op 15 Junie 1961 dood in sy suster se huis in Bloemfontein aangetref.[4] Vandag word algemeen aanvaar dat hy gay was.[5][6]
Filmografie
[wysig | wysig bron]- Die Bubbles Schroeder Storie, 1961
- Paul Krüger, 1956 as sir Theophilus Shepstone
- Inspan, 1953 as Piet Jordaan
- Hans-die-Skipper, 1952 as Hans-die-Skipper
Bronnelys
[wysig | wysig bron]- Afrikaanse Kinderensiklopedie: Belangrike Mense en Datums, deur dr. J.J. Oberholster. 10de hersiene uitgawe.
- Hauptfleisch, Temple: André Huguenet en die Suid-Afrikaanse teater. In: Lantern. Tydskrif vir Kuns, Kennis en Kultuur. Jaargang 31, nr. 4, September 1982
Verwysings
[wysig | wysig bron]- ↑ Kruger, A. & Wallmach, K. (2004). Translation and editing techniques. Pretoria: Universiteit van Suid-Afrika.
- ↑ Shakespeare, soos verskyn in Die Burger op 6 Mei 2006.
- ↑ Selfoon of skelfoon?, soos verskyn in Die Burger op 3 Junie 2006.
- ↑ Lof oorsee vir Uys, Fugard, soos verskyn in Die Burger op 8 Junie 2004.
- ↑ (en) The Internet Theater Magazine of Reviews, Features, Annotated Listings. URL besoek op 16 Augustus 2016.
- ↑ (en) Fugard celebrates life in the theater. URL besoek op 16 Augustus 2016.