Alphard
Alphard
| ||||
| ||||
| Alphard se ligging (in die rooi sirkel). | ||||
| Sterrebeeld | Noordelike Waterslang | |||
| Bayer-naam | Alpha Hydrae | |||
| Spektraaltipe | K3 II-III[1] | |||
| Soort | Reusester | |||
| Waarnemingsdata (Epog J2000) | ||||
| Regte klimming | 09h 27m 35.2433s[2] | |||
| Deklinasie | -08° 39′ 30.969″[2] | |||
| Skynmagnitude (m) | 2[1] | |||
| Absolute magnitude (M) | -1.69 ± 0,09[3] | |||
| B-V-kleurindeks | +1,44[4] | |||
| U-B-kleurindeks | +1,73[4] | |||
| Besonderhede | ||||
| Massa (M☉) | 3,03 ± 0,36[3] | |||
| Radius (R☉) | 50,5 ± 4[3] | |||
| Ligsterkte (L☉) | 780 ± 78[1] | |||
| Ouderdom (jaar) | 420 miljoen[3] | |||
| Temperatuur (K) | 4 120[5] | |||
| Afstand (ligjaar) | 177 ± 8 | |||
| Rotasiespoed (km/s) | 1,1[6] | |||
| Metaalinhoud [Fe/H] | -0,06[5] | |||
| Ander name | ||||
| Alfard, Alphart, Kalbelaphard, Cor Hydrae, 30 Hydrae, HR 3748, BD−08° 2680, HD 81797, SAO 136871, FK5 354, HIP 46390[7] | ||||
| ||||
Alphard[8] (ook bekend as Alpha Hydrae of α Hya) is die helderste ster in die sterrebeeld Noordelike Waterslang (Hydra). Dit is ’n reusester wat koeler maar helderder as die Son is. Dit is sowat 177 ligjare van hier.
Alphard verskyn op die vlag van Brasilië en simboliseer die deelstaat Mato Grosso do Sul.[9]
Naam
[wysig | wysig bron]
Die ster se Bayer-naam is "Alpha Hydrae". Die tradisionele naam, "Alphard", kom van die Arabiese الفرد al-fard, "die alleenstaande een", omdat daar nie ander helder sterre in sy omgewing is nie. Die Internasionale Astronomiese Unie se sternaamwerkgroep (WGSN) het die naam Alphard in Julie 2016 aan die ster toegeken.[10][11]
Eienskappe
[wysig | wysig bron]Alphard se massa is drie keer dié van die Son. Dit is sowat 420 miljoen jaar oud, het wegbeweeg van die hoofreeks en ’n reusester geword met ’n sterreklassifikasie van K3 en ligsterkteklas tussen II en III.[3] Sy hoekdeursnee is sowat 9,09 ± 0,09 milliboogsekondes, wat net deur Betelgeuse en R Doradus oortref word.[12] Dit het uigesit tot 50 keer die radius van die Son.[3]
Alphard se spektrum toon ’n effense oorvloed van barium, ’n element wat normaalweg vervaardig word deur die s-proses (stadige neutronvangsproses) van nukleosintese. ’n Bariumster behoort gewoonlik tot ’n dubbelsterstelsel en die voorkoms van barium word verduidelik deur massaoordrag deur ’n metgesel-witdwerg.[13]
Metings het wisselings in die ster se radiale snelheid en spektraallynprofiel getoon. Die wisselings duur van ’n paar uur tot verskeie dae. Die korttermynwisselings is waarskynlik die resultaat van pulse, soortgelyk aan dié van die Son. ’n Verband tussen die wisselings in die asimmetrie van die spektraallynprofiel en die radiale snelheid is ook gevind. Die multiperiodewisselings maak HD 81797 (Alphard) ’n voorwerp waarin groot belangstelling heers vir asteroseismologiese ondersoeke.[14]
Verwysings
[wysig | wysig bron]- ↑ 1,0 1,1 1,2 Piau, L. et al. (Februarie 2011), "Surface convection and red-giant radius measurements", Astronomy and Astrophysics 526: A100, doi:10.1051/0004-6361/201014442, Bibcode: 2011A&A...526A.100P
- ↑ 2,0 2,1 Perryman, M. A. C. et al. (1997), "The Hipparcos Catalogue", Astronomy & Astrophysics 323: L49–L52, Bibcode: 1997A&A...323L..49P
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 da Silva, L. (November 2006). "Basic physical parameters of a selected sample of evolved stars". Astronomy and Astrophysics. 458 (2): 609–623. arXiv:astro-ph/0608160. Bibcode:2006A&A...458..609D. doi:10.1051/0004-6361:20065105.
- ↑ 4,0 4,1 Pfleiderer, J.; Mayer, U. (Oktober 1971). "Near-ultraviolet surface photometry of the southern Milky Way". Astronomical Journal. 76: 691–700. Bibcode:1971AJ.....76..691P. doi:10.1086/111186.
- ↑ 5,0 5,1 Cenarro, A. J. (Januarie 2007). "Medium-resolution Isaac Newton Telescope library of empirical spectra - II. The stellar atmospheric parameters". Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. 374 (2): 664–690. arXiv:astro-ph/0611618. Bibcode:2007MNRAS.374..664C. doi:10.1111/j.1365-2966.2006.11196.x.
- ↑ Setiawan, J. et al. (Julie 2004), "Precise radial velocity measurements of G and K giants. Multiple systems and variability trend along the Red Giant Branch", Astronomy and Astrophysics 421: 241–254, doi:10.1051/0004-6361:20041042-1, Bibcode: 2004A&A...421..241S
- ↑ "Alphard". SIMBAD (in Engels). Centre de Données astronomiques de Strasbourg. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 16 Junie 2019. Besoek op 9 Oktober 2009.
- ↑ Kunitzsch, Paul; Smart, Tim (2006). A Dictionary of Modern star Names: A Short Guide to 254 Star Names and Their Derivations (2de hersiene uitg.). Cambridge, Massachusetts: Sky Pub. ISBN 978-1-931559-44-7.
- ↑ "Astronomy of the Brazilian Flag" (in Engels). FOTW Flags Of The World website. 1 Januarie 2019. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 30 April 2017. Besoek op 3 Mei 2019.
- ↑ "IAU Working Group on Star Names (WGSN)" (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 23 April 2020. Besoek op 22 Mei 2016.
- ↑ "Bulletin of the IAU Working Group on Star Names, No. 1" (PDF). Besoek op 28 Julie 2016.
- ↑ Le Bouquin, J.-B.; et al. (Januarie 2009). "Post-processing the VLTI fringe-tracking data: first measurements of stars". Astronomy and Astrophysics. 493 (2): 747–752. arXiv:0812.2328. Bibcode:2009A&A...493..747L. doi:10.1051/0004-6361:200810613.
- ↑ Mennessier, M. O. (Oktober 1997). "Barium Stars, Galactic Populations and Evolution". Astronomy and Astrophysics. 326: 722–730. Bibcode:1997A&A...326..722M. Besoek op 9 Oktober 2009.
- ↑ Setiawan, J.; Roth, M.; Weise, P.; Dölinger, M. P. (2006). "Multi-periodic oscillations of HD 32887 and HD 81797". Memorie della Societa Astronomica Italiana. 77: 510–514. arXiv:astro-ph/0505184. Bibcode:2006MmSAI..77..510S. Besoek op 9 Oktober 2009.
Eksterne skakels
[wysig | wysig bron]
Hierdie artikel is vertaal uit die Engelse Wikipedia
