YPG
| Halk Koruma Birlikleri | |
|---|---|
 YPG bayrağı | |
| Etkin | 2011 - günümüz |
| Ülke | Suriye |
| Bağlılık |  PYD (2004-günümüz)  Kürt Yüksek Komitesi (2011–2013)[1]  Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi (2018-günümüz) |
| Büyüklük | 135,000 (YPJ dahil, 2017 tahmini)[2] |
| Parçası | Suriye Demokratik Güçleri |
| Slogan | YPG yürüyor, yer ve gök sarsılıyor (YPG dimeşe erd û ezman diheje) |
| Renkleri | Yeşil, Sarı ve Kırmızı |
| Savaşları | Suriye İç Savaşı |
| Website | YPG Websitesi |
| Komutanlar | |
| Genel Komutan | Sîpan Hemo |
| Sözcü | Rêdûr Xelîl |
| Sözcü | Xebat Îbrahîm |
| IŞİD'e karşı uluslararası koalisyonun YPG temsilcisi | Polat Can |
| Ünlü komutanları | Nûjîn Dêrik (Halep komutanı) Ciwan Îbrahîm (Kamışlı komutanı) Polat Can (Ayn el-Arap komutanı - Koalisyonda temsilci[3]) Cemşîd Osman (Resulayn komutanı) Roşna Akêd (Resulayn komutanı) |
YPG tam adı ile Halk Koruma Birlikleri veya Halk Savunma Birlikleri (Arapça: وحدات حماية شعبية, romanize: Waḥdāt Ḥimāyat aš-Šaʽb, Kürtçe: Yekîneyên Parastina Gel), Suriye'de faaliyet gösteren, fiilen özerk olan Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi'ne bağlı çoğunluğunu Kürtlerin oluşturduğu silahlı örgüt.[4] Suriye Demokratik Güçleri bileşendir ve silahlı gücünün çoğunu oluşturur. Kadın Koruma Birlikleri (YPJ), YPG'nin kadın kolu, YPG Enternasyonal ise yabancı gönüllülerden oluşan koludur.
Resmî ve gayriresmî uluslararası birçok düşünce kuruluşu ve istihbarat teşkilatı raporlarında; YPG'nin PKK ile ilişkisi bulunduğu ve aralarında örgütsel ve ideolojik bağlantılar bulunduğuna dair bilgiler yer aldı. Bunun yanı sıra birçok siyasetçi, diplomat ve güvenlik uzmanı; YPG'nin, PKK'nın Suriye uzantısı olduğuna dair görüş bildirdi. Örgüt, Türkiye tarafından PYD ile birlikte terör örgütü olarak kabul edilmektedir. Ayrıca Katar'ın terör örgütleri listesinde yer almaktadır. YPG; insan hakları örgütleri tarafından aralarında reşit olmayan çocuk askerler kullanmak, etnik temizlik ve yerel halkı zorla yerinden ettirmenin de bulunduğu savaş suçlarını uygulamak, uluslararası hukuku ve insan haklarını ihlal etmekle suçlandı. Örgüt ise söz konusu iddia ve suçlamaları yalanladı.
Finlandiya ve İsveç'in YPG'ye destek verdiği iddiası, Türkiye'nin Finlandiya ve İsveç'in NATO'ya katılım hedeflerine karşı çıkmasına neden olan noktalardan biridir.[5][6]
Kuruluş ve hedefler
[değiştir | kaynağı değiştir]YPG'nin resmi kuruluş açıklaması, Suriye İç Savaşının başlamasından yaklaşık bir yıl sonra, Temmuz 2012'de yapıldı. Ancak YPG'yi oluşturan milis kuvvetinin oluşumu Amerikalı analist Wladimir van Wilgenburg'a göre Suriye Kürt bölgesinde 2004 yılında hükûmete karşı yapılan protestoların sonrasında gerçekleşmiştir.[7] Kuruluşun logosu ile birlikte resmi olarak açıklanması tam da, Kürtlerin Suriye ordusu ile bir tür ateşkes anlaşması yapması[8] ve Suriye ordusunun Kürt bölgelerindeki devlet dairelerini boşaltıp çekilmesi, onların yerine de Kürt bölgesinin de-facto ordusu haline gelmiş olan YPG güçlerinin çatışmasız bir şekilde yerleşmesi ile aynı zamanda oldu.[7]
11 Haziran 2012'de PYD'nin kontrolündeki Batı Kürdistan Halk Konseyi ve Barzani kontrolündeki KUK işbirliği anlaşması yaparak ortaklaşa Kürt Yüksek Komitesi'ni oluşturdular. 1 Temmuz 2012'de bir ek protokol yaparak güvenlik komiteleri kuruldu ve Kürt bölgelerini korumak için halk savunma birlikleri oluşturuldu.[9] YPG, resmi olarak KDP lideri Barzani'nin de desteklediği Kürt Yüksek Komitesi'ne bağlı olarak Kürt bölgelerini korumak için halk savunma birlikleri olarak kurulmuş olmasına rağmen, sık sık bu birliğin en büyük gücü olan PYD'nin askeri kanadı olarak nitelenir.[10] YPG'nin PYD'nin silahlı kolu olup olmadığı taraflar arasında süregiden bir çatışma konusudur.[11]
YPG'nin kendi kaynaklarına göre, Savunma Birliklerinin kurulmasının amacı, Suriye ordusu ile Özgür Suriye Ordusu arasında süren savaşın Kürt bölgesine girmesini ve komşu ülkelerin müdahalesini engellemektir.[12] Halk Savunma Birlikleri Suriye ordusunun, Özgür Suriye Ordusuna karşı yürüttüğü savaşı kolaylaştırmak için askerî güçlerini Kürt bölgelerinden çekmesi üzerine boşalan devlet binaları Temmuz 2012'de YPG tarafından ele geçirildi ve YPG hızla güçlendi.[13]
YPG Rakka'nın IŞİD'den temizlenmesi için ABD ile müttefik olunca [SDG yapısı ortaya çıktı. Bu konuda Özel Kuvvetler Komutanı Orgeneral Raymond Thomas 2017 Haziran ayında Colorado'daki Aspen Enstitüsü'ndeki konuşmasında Türkiye'nin endişeleri karşısında YPG'ye "markanızı değiştirmeniz gerekiyor" önerisinde bulunulduğunu ve YPG'nin bu doğrultuda "Suriye Demokratik Güçleri" (SDG) adını bulduğunu açıkladı.
Askerî nitelikleri
[değiştir | kaynağı değiştir]International Crisis Group (ICG) uzmanlarının ifadelerine göre YPG/YPJ savaşçıları, dokuz eğitim kampından birinde üç aylık bir eğitimden geçer ve yaklaşık 120 Euro aylık ücret alırlar. Komuta kademesi Afrin, Kobani ve Cizire kantonlarının her birinde birer adet olan "Savunma Bakanı"dır. YPG militanları, kendi ifadelerine göre hafif silahlarla donatılmış durumdadır, ancak Suriye ordusundan ve diğer gruplardan elde ettiklerin birkaç adet panzer ve ağır silaha da sahip oldukları tahmin edilmektedir.[7][8] YPG'nin ana finans kaynakları Kürt kantonlarından toplanan vergiler, PKK aracılığıyla Avrupa'da, Türkiye'de ve diğer yerlerde bulunan Kürt diasporasından temin edilen mali desteklerdir.[7] Ayrıca kontrol altında bulundurduğu Haseke ve Rakka bölgelerindeki petrol kuyularından yılda 2 milyar dolar gelir elde ettiği tahmin edilmektedir.[14]
Savaş tarzı ve donanım
[değiştir | kaynağı değiştir]YPG manevra hızı, kamuflaj ve baskın yeteneği sayesinde hızla ön saflara yerleşebilmekte, güçlerinin yöneliş eksenini hızla değiştirebilmekte, düşmanın etrafını sarma ve pusu kurmada başarılı olabilmektedir ve bu özellikleri dolayısıyla tipik bir gerilla ordusu özelliği göstermektedir. Bu başarının sırrı otonomik yapısındadır. Her ne kadar üzerlerinde bir komuta kademesi olsa da, YPG tugayları büyük ölçüde özgür hareket etme ve savaş alanına adapte olma konusunda eğitilmişlerdir. IS birliklerine benzer şekilde YPG birlikleri de Suriye iç savaşı içinde güçlenmiş ve savaştığı bölgenin koşullarına uygun savaş teknikleri geliştirmiştir.[15]
YPG savaş sırasında keskin nişancılarının ateşine dayanır, bu nişancıları korumak ve çatışma alanını yumuşatıp düşman ateşini etkisiz hale getirmek için de seyyar ağır silah desteğini (özellikle 12.7 mm.lik Rus yapımı Makineli tüfekler ile) kullanır. Aynı zamanda düşmanın hareketini sınırlamak ve manevra kabiliyetini azaltmak için çekildiği yerleşim yerlerine mayın ve el yapımı patlayıcı yerleştirir[16] geceleri yol kenarlarına bombalar döşer.[15]
Irak Kürtleri, peşmerge güçleri için Fransa, Almanya, Büyük Britanya ve ABD gibi ülkelerden silah yardımları alınırken, Suriye Kürtleri 2015 yılına kadar hemen hiç yardım almadılar. Suriye Kürtleri güneyde IS'in kontrol ettiği bölgeler, kuzeyde YPG'nin terörist olduğunu savunan Türkiye hükûmeti, doğuda ise YPG'nin dost mu düşman mı olduğuna karar verememiş olan Irak Bölgesel yönetimi tarafından çevrilmiş ve dolayısıyla izole edilmiş durumdadır.[15] Bu yüzden YPG birliklerinin donanımı oldukça yetersizdir.[15] Medyada çıkan haberlere göre YPG birlikleri, oldukça donanımlı Peşmerge birliklerinin aksine,[17] aynı PKK militanları gibi ne çelik yelek ne de çelik kask kullanırlar.[15] Silahlar ve cephane karaborsadan.[15] ve ABD tarafından temin edilir.[18][19]
Rojavalı demir ustaları tarafından kamyon ve kamyonetlerin demir ve çelik ile kaplanmasıyla yapılan zırhlı araçların da YPG tarafından hem çatışma alanlarında hem de yaralıların çıkarılmasında kullanıldığına dair yazılar hem sosyal medyada çeşitli yayın organlarında duyuruldu.[20][21][22]
Askerî gücü
[değiştir | kaynağı değiştir].jpg)
YPG sözcüsü Redur Xelil Kasım 2013'te 45.000 militanlarının olduğunu söyledi.[23] Türkiye istihbarat birimlerinin raporuna göre IŞİD'in 2014 Eylül ayında Kobani'ye saldırmasının ardından Türkiye'den YPG'ye 8.500 militan daha katıldı.[24] YPG'nin asker sayısı hakkında çeşitli tahminler olmasına karşın, resmi bir sayı yoktur.[7][8] Xelil, 2016 yılı sonu itibarıyla YPG ve YPJ'nin toplam 60.000 savaşçısı olduğunu, bu sayıyı 2017'nin ikinci yarısına kadar 100.000'e çıkarmayı hedeflediklerini, bunun için muhabere, taktik ve silah eğitimini sürdürdüklerini, her savaşçıya 200 dolar aylık ödeneceğini açıkladı.[25] Amaçlarının YPG'yi geleneksel orduya benzeyen düzenli bir güce dönüştürmek olduğunu belirtti.[25]
Savaşmak için Suriye ve Irak'a gelen gönüllü savaşçıların çoğu IŞİD'e katılsa da IŞİD'e karşı savaşmak için de bölgeye gelen gönüllüler oluyor.[26] IŞİD'e karşı savaşmak için Batı ülkelerinden Ortadoğu'ya gelenlerin en büyük kısmı YPG'ye katılıyor.[26] Suriye İnsan Hakları Gözlemevi'ne göre, Amerika, İngiltere, Kanada, Hollanda, Almanya gibi değişik ülkelerden 400 savaşçı YPG saflarında savaşıyor.[27]
YPG ayrıca 1000'e yakın Ezidi'yi de askeri eğitimden geçirip, Şengal Direniş Birlikleri (YBŞ) adı vererek, Irak'ta Irak ve Şam İslam Devleti'nin Yezîdî soykırımına karşı IŞİD kuşatması altındaki Sincar bölgesine (Şengal dağı) gönderdi.[28] 3 Ağustos 2014'te IŞİD'in eline geçmiş olan Sincar ancak 17-18 Aralık 2015'te tekrar Kürt güçlerinin eline geçti. Şengal'de IŞİD'e karşı kimlerin savaştığı ise tartışma konusu oldu. KDP'ye yakın Rudaw, operasyonun KDP tarafından yapıldığını, 300 kadar YPG'linin operasyona yardımcı olduğunu belirtirken,[29] PKK'ya yakın kaynaklar savaşta HPG, YJA ve YBŞ ve YP-Şengal (Şengal Kadın Savunma Birlikleri) gibi PKK'ya yakın birliklerin öncülük ettiğini belirtiyor.[30] 2016 Temmuz ayında Şengal bölgesinde 7 farklı Kürt silahlı grubu varlığını sürdürüyor.[31]
Kayıpları
[değiştir | kaynağı değiştir]YPG sözcüsü Redur Halil 2014 Ocak ayına kadar YPG'nin 400 kayıp vermiş olduğunu belirtti.[32] Yine YPG kaynakları 2015 yılı içinde 680 kayıplarının olduğunu kendi sitelerinden duyurdu.[33] MepaNews tarafından yapılan YPG kayıp analizinde ise YPG'nin 2013 Ocak ile 2016 Ocak tarahleri arasındaki 3 yılda 729 kaybının olduğu belirtildi.[34]
YPG, Ocak 2015'te yaptığı bir basın açıklamasında Kobani savaşı sırasında 408 YPG'linin hayatını yitirdiğini, buna karşın IŞİD'in 3.710 kaybının olduğunu ileri sürdü.[35] İngiltere merkezli Suriye İnsan Hakları için Gözlemevi (SOHR) ise 16 Eylül 2014 ile 15 Ocak 2015 arasında 462 Kürt savaşçının öldüğünü, IŞİD'in ise 49'u intihar saldırılarında olmak üzere 1091 kayıp verdiğini açıkladı.[36]
Fırat Kalkanı Harekâtı'nda (24 Ağustos 2016’dan 29 Mart 2017’ye kadar):24 Ağustos gecesi başlayan harekâtta son güne kadar toplam 425 militan Türkiye ve SMO tarafından etkisiz hale getirilmiştir.[37]
Zeytindalı Harekâtı'nda (20 Ocak 2018’den 09 Kasım 2018’e kadar):Toplam 4585 militan Türkiye ve SMO tarafından etkisiz hale getirilmiştir.[38]
Barış Pınarı Harekâtı'nda (09 Ekim 2019’dan 25 kasım 2019’a kadar): Toplam 1230 militan Türkiye ve SMO tarafından etkisiz hale getirilmiştir.[39]
Bölgedeki kadın savaşçı birlikleri
[değiştir | kaynağı değiştir]1983'ten beri PKK içinde kadın savaşçılar olduğu bilinmekteydi. 1992 yılında PKK içindeki kadınlardan oluşan YAJK adında bir birlik oluşturuldu.[40] Daha sonra bu birlikler YJA STAR adını aldı.[41] YPG'nin oluşumu sonrasında kadınların orduya katılımı arttıkça ayrı kadın taburları oluşturulmaya başlandı.[40] İlk kadın taburu 5 Mart 2013'te Efrin kantonunda kurulan "Şehit Ruken Taburu" oldu.[42] Daha sonra Cizîre Kantonu'nda Tirbêsiye Eyaleti'nde "Şehit Berçem Taburu", Kobani'de, "Şehit Dicle Taburu", Qamışlo ve Derik'te, "Şehit Adalet Taburu" kuruldu.[43]
Suriye ve Irak'ta savaşan farklı gruplar da benzer şekilde kadın taburları kurmaya başladılar. Arap gazetesi Şark El Avsat’ta verilen habere göre, IŞİD tarafından Rakka'da kurulan ve “El Hansa” ve “Ümmül Rayan” isimleri verilen kadın taburları, IŞİD’in kontrol noktalarından kadın kılığına girerek içeri girmek isteyen isyancıları engellemek için çalışacak.[44] 2014 Haziran'ında Özgür Suriye Ordusu kadınlardan oluşan “Ummu’l Muminine Aişe Birliği”ni[44] kurarken, Irak Kürt Yönetimi de kadın peşmergelerin IŞİD'e karşı savaşta cephede yer aldıklarını belirtti.[45][46]
Kadın Savunma Birlikleri: YPJ
[değiştir | kaynağı değiştir].jpg)
YPG'nin 45.000 ile 60.000 arasında tahmin edilen savaşçılarının üçte biri kadınlardan oluşur.[47] Bazı kaynaklar ise bu oranın polis milisleri ve Asayiş adındaki güvenlik birimleriyle birlikte yüzde 40 civarında olduğunu belirtiyorlar.[48] Kadınlar YPJ adındaki özerk bir ordu içinde yer alırlar. YPJ içinde yer alan gönüllü kadın savaşçı sayısı bazı kaynaklara göre 7.000,[49] bazı kaynaklara göre ise 10.000[50] civarındadır.
YPJ komutanı Nesrin Abdullah'a göre, YPJ'nin iki amacı "kendi bölgesindeki halkların ve toprakların özgürleşmesi" ile "ataerkil zihniyete karşı kadınların özgürleşmesi"dir.
YPJ savaşçıları 4 aylık bir eğitimden geçerler. Bu sürede ağır makineli tüfek, tanksavar el bombası ve kaleşnikof denilen Sovyet/Rus yapımı AK.47'leri kullanmayı öğrenirler. Politik eğitimlerde ise partinin tarihi, ideolojisi ve ülkenin insanlarıyla ilişkiler gibi konular öğretilir. YPG sözcüsü Redur Halil, YPG savaşçılarının evlenmelerinin yasak olduğunu, ancak cephede savaşan anneler gördüğünü ifade eder.[51] Bu eğitime ilaveten PYD de YPG militanlarına 20 günlük bir eğitim verir. Kürtçe olarak verilen bu eğitimde de yine parti tarihi, antiemperyalizm, kadınların hak eşitliği, halklar ilişkiler, özerk yönetim ile Abdullah Öcalan'ın ve partinin diğer konulardaki ideolojik yaklaşımları öğretilir.[47] Eğitimleri PKK ile aynı şekilde olmasına karşın YPG kaynakları, kendilerinin "PKK ile ideolojik olarak yakın, ama örgütsel olarak bağımsız olduklarını" ileri sürerler.[51] Jineoloji YPJ'nin fikir bütünlüğünü oluşturan düşüncelere temel olan doktrinlerden birisidir.
YPJ'nin ilk intihar saldırısı 5 Ekim 2014 tarihinde Kobani'de Arin Mirkan kod adını kullanan Dilar Genchemiş tarafından IŞİD'e karşı yapıldı.[52][53] YPJ bu saldırının örneğini izleyeceğini açıkladı.[54] Bu intihar saldırısı IŞİD'in Kobani kuşatmasının en yoğun olduğu günlerde yaşandı. Kentin güneyindeki ve doğusundaki Miştenur ve Girekani mevzilerini elinde tutmak için direnen ancak başaramayan PYD, bu tepeleri IŞİD'e bırakarak şehrin dış mahallelerine çekildi. IŞİD'i kente davet edip, intihar saldırıları ve bombalı tuzaklarla etkili olma planı yaptı.[54] İntihar saldırısının düzenlendiği gün YPG kaynaklarına göre şehrin güney ve doğusunda 50 noktada göğüs göğüse çatışmalar oluyordu ve 15 YPG'li, 75 IŞİD'li çatışmalarda hayatını yitirdi.[55]
Bölgedeki yabancı savaşçı milisler
[değiştir | kaynağı değiştir]Dünyanın değişik ülkelerinden gelen savaşçılar Irak ve Suriye'de farklı taraflarda savaşmaktalar. CIA kaynaklarına göre 2015'te 80'i aşkın ülkeden 25.000 ile 31.000 yabancı milis IŞİD bünyesinde yer almaktadır.[56][57] IŞİD'in militan sayısının yüzde 40'ı yabancı milislerden oluşmaktadır.[58] Bunların 2.500 kadarı Batı Avrupa ülkelerinden gelmektedir. Yine aynı kaynaklara göre her ay 1000 yabancı savaşçı bölgeye gelmektedir.[56] AB Terörle Mücadele Koordinatörlüğüne göre IŞİD içindeki Avrupalı militan sayısı 3.000'i geçmiştir.[59]
Yine Suriye rejiminin yanında savaşan çok sayıda yabancı Şii milisi vardır. Suriye ordusunun ve Ulusal Savunma Güçleri'nin iç savaşın başından beri kaybı 100.000'in üzerine çıkınca[60] yabancı milisler daha çok öne çıkmaya başladı. Suriye İnsan Hakları Ağı'nun araştırmasına göre çoğunluğu Irak ve Lübnan'lı şiilerden oluşmakla birlikte dünyanın değişik ülkelerinden Suriye'de rejim safında savaşmaya gelen kişiler, 14*den fazla milis grubuna dağılmış durumdalar. Bunların başında Hizbullah (Suriye'de 7-10 bin savaşçısı olduğu tahmin ediliyor), İran Devrim Muhafızları, Ebul Fadıl el-Abbas Tugayı gibi gruplar geliyor.[61] Bazı kaynaklara göre Suriye'deki Şii milis sayısını 60 bine kadar çıkıyor.[62]
| Yeni katılan yabancı savaşçı sayısı | |
|---|---|
| 2011 | 1.000 |
| 2012 | 3.500 |
| 2013 | 8.500 |
| 2014 | 18.000 |
| 2015 | 25.000 |
| 2016 başları | 30.000 |
Merkez Strateji Enstitüsünün derlemesine göre her yıl Suriye ve Irak'taki iç savaşlara katılan yabancı savaşçı sayısı artmaktadır. 2013 yılında 87 ülkeden 54.000 yabancı savaşçı bulunmakta idi. Bunların 14.000'i Çeçen, 12.000'i Suudi, 9.000'i Lübnanlı, geri kalan 19.000'i ise diğer 84 ülkedendir.[58] Böylece Suriye İç Savaşı, 50 ülkeden 100.000'e yakın yabancı milisin savaştığı İspanya İç Savaşından sonra en çok yabancının savaştığı savaş oldu.[58]
YPG'deki yabancı milisler
[değiştir | kaynağı değiştir]Suriye’de IŞİD’den sonra en fazla yabancı savaşçı alan örgüt YPG’dir. YPG'ye 2013-2015 arasında yabancı savaşçı akını daha çok Türkiye'den olmuştur. Haziran 2015 seçimlerinene kadar süren çözüm süreci sayesinde PKK'nın 3.000 ile 4.000 arasında militanı YPG saflarında savaşmaya gönderdiği tahmin edilmektedir.[58] IŞİD'in Kürt bölgelerine saldırması ile birlikte hem Avrupa hem Türkiye'den gelen gönüllü milis sayısı artmıştır. İstihbarat birimlerinin Haziran 2015 raporlarına göre Türkiye'den YPG'ye katılımlar 8.500 civarındadır.[63]
Yabancı militan katılımı PKK ve PKK dışındaki Türk vatandaşları ile sınırlı değildir. Suriye İnsan Hakları Gözlemevine göre toplam 17 ülkeden (Kuzey ve Güney Amerika, Avrupa ve Avustralya) 400'den fazla savaşçı YPG'ye katılmıştır. Emekli ABD askeri Jordan Matson YPG'ye katılan ilk gönüllü idi. IŞİD ile çatışmada yaralandıktan sonra YPG'ya savaşçı kazanmak amacıyla Ekim 2014'te Facebook'ta "Rojava aslanları" adıyla bir kampanya başlattı ve kampanyanın da etkisiyle 400 kadar kişi YPG'ye katıldı.[58] Temmuz 2015'te YPG'de bulunan yabancı savaşçılar "Uluslararası Özgürlük Taburu" olarak yeniden teşkilatlandılar.[58]
2015'te yapılan bir çalışmaya göre YPG içinde bulunan 52 Amerikalı savaşçının % 59'u emekli askerdir. Bunların dışında 40 ABD vatandaşı peşmerge güçlerinin, 15 Amerikalı da Avrupalı gönüllülerle birlikte Irak’taki Dwekh Nawsha ve Nineveh Plains Protection Units isimli Hristiyan milis gruplarına katılmıştır.[58]
Diğer örgütler ile ilişkiler
[değiştir | kaynağı değiştir]PKK’nın Suriye kolu olarak bilinen YPG,[64] Suriye İç Savaşı'nda Irak ve Şam İslam Devleti gibi radikal İslamcı örgütlere karşı Özgür Suriye Ordusu, Birleşik Özgürlük Güçleri, Marksist Leninist Komünist Parti ve Türkiye Komünist Partisi/Marksist-Leninist ile ittifak oluşturmuştur.[65]
Dış yardım
[değiştir | kaynağı değiştir]YPG’ye Amerika, Avrupa ve Avustralya'dan silah ve lojistik destek ile militan katılımı olmaktadır.[66][67][68][69] Ocak 2016'da YPG Ramelan havaalanını kontrol altına aldı. Suriye Demokratik Güçleri 'YPG ile yapılan anlaşma sonucunda" üssün ABD'ye devredildiğini açıkladı.Aynı saatlerde Kamışlı'ya da Rus askerlerinin geldiği bilgisi sızdı.[70] ABD tarafından YPG'nin de içinde olduğu Suriye Demokratik Güçleri'ne 11 Ekim 2015 tarihinde havadan 50 ton askeri malzeme yardımı yapıldı.[71] ABD'nin ikinci silah yardımı Kasım 2015'te, bu kez karadan yapıldı.[72] Salih Müslim, askeri yardımların Rakka operasyonu için yapıldığını belirtti.[73] Ocak 2017'de yapılan askeri yardım ise çeşitli ağır silahların yanında her biri 10 personel taşıma kapasitesine sahip 200 adet zırhlı personel taşıyıcıdan oluştu.[74] Bu haberlere karşın YPG 1 Şubat 2017'de yaptığı açıklamada Uluslararası koalisyon güçlerinden askeri araç ve panzer aldığı şeklindeki haberlerin gerçek olmadığını, hiçbir silah almadıklarını açıkladı.[75]
2016 Mart ayında ABD, Kobaninin güneyinde yeni bir üs kurmaya başladı.[76][77] Haziran 2016'da Fransa'nın da Kobani Mıştenur tepesinde bir üs kurmaya başladığı açıklandı.[78][79]
20 Mart 2017'da Rudaw gazetesinde YPG sözcüsü Redur Xelil'in Rusya ile Afrin'de bir askeri üs kurma konusunda anlaşma yapıldığı açıklaması yer aldı. Xelil'e göre Rus askerleri zırhlı araçlar ve silahlar ile bölgeye gelmiş ve bu üste YPG savaşçılarına eğitim vereceklerdi. Ertesi gün Rusya Savunma Bakanlığı açıklamanın gerçeği yansıtmadığını, askeri üs değil, "Ateşkesi İzleme Merkezi"nin bir şubesinin açılacağını açıkladı.[80]
Suriye İç Savaşı
[değiştir | kaynağı değiştir]Kontrolündeki yerler
[değiştir | kaynağı değiştir].jpg)
YPG, Suriye'nin kuzey ve kuzeydoğusunda kontrolü elinde bulundurmaktadır. Buralar; Kobani, Tel Abyad, Resulayn, Amuda, Malikiye, Kamışlı, Münbiç, Şaddadi ve Hasiçidir.[81] 2018 yılının ilk çeyreğine kadar Afrin'i kontrol altında tutan YPG Zeytin Dalı Harekâtı operasyonu sonrası bölgede kontrolünü kaybetti. Operasyon süresince Suriye Demokratik Güçleri içerisinde Türk Silahlı Kuvvetleri ve Türkiye destekli Özgür Suriye Ordusu ile çatışmalara girdi. Barış Pınarı Harekâtıyla Tel Abyad ve Resulayn’ı kaybetti.
Çatışmalardaki durumlar
[değiştir | kaynağı değiştir]YPG, 27 Nisan 2016 tarihinde Halep'in kuzeyindeki Ayn Dakna köyünde gerçekleşen çatışmalarda öldürdüğü militanları bir tırın arkasına koyarak Afrin caddelerinde teşhir etmiştir.[82][83][84][not 1]
Savaş suçları
[değiştir | kaynağı değiştir]Çocuk askerler
[değiştir | kaynağı değiştir]16 Aralık 2013'te YPG Genel Komutanlığı, birliklerine gönderdiği bir talimatla 18 yaşını doldurmamış olanların silah altına alınmamasını, bu kurala uymayanların cezalandırılacağını belirtti.[85] Buna karşın 18 yaşından küçük çocukların silah altına alındığını gösteren çok sayıda askere alma gerçekleşti.[51]
5 Haziran 2015'te BM Genel Sekreteri Ban Ki-mun'un Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'ne sunduğu "Çocuklar ve Silahlı çatışmalar" adlı raporun Suriye İç Savaşı kısmında, 15 yaşından küçük kız ve erkek çocukların YPG/YPJ tarafından silah altına alındığının tespit edildiği ve çocukların savaş bölgelerinde kullanıldığı açıklandı. Raporda, 13 yaşındaki bir kız çocuğunun örgüt tarafından askeri eğitim amacıyla Resulayn şehrine götürüldüğü ve ailesinin kızlarını görme isteğinin reddedildiğine dair ifadelere yer verildi.[86]
15 Temmuz 2015'te İnsan Hakları İzleme Örgütü'nden yapılan yazılı açıklamada; YPG'nin çocuk askerlerin örgütten çıkarılması konusunda Geneva Call adlı sivil toplum kuruluşu ile imzaladığı taahhüt sözleşmesini uygulamadığını, 18 yaş altı reşit olmayan çocukların YPG ve örgütün kadın kolu YPJ içerisinde çatışmalara dahil edildiğinin tespit edildiğini ve YPG'nin uluslararası hukuku ihlal ettiğini açıkladı.[87][88][89] 28 Ekim 2015'te YPG'den yapılan yazılı açıklamada, 18 yaşından küçük oldukları gerekçesiyle üyelik şartlarını karşılamayan 21 YPG üyesinin görevinin sona erdirildiği ve ailelerine teslim edildiği açıklandı.[90] İnsan Hakları İzleme Örgütü'nün 3 Ağustos 2018'de yayınladığı bir raporda, YPG'nin küçük yaştaki çocukları kaçırdığı ve onların akıbetleriyle ilgili ailelerinin bilgi sahibi olmalarını engellediği belirtildi. Raporda, 18 yaşından küçüklerin silah altına alınmasının uluslararası hukukça yasaklandığı, 15 yaşından küçük çocukların bu uygulamaya tabi tutulmasının ise savaş suçu olduğu vurgulandı. "Amerika Birleşik Devletleri, desteklediği örgüte çocuk askerleri kullanmayı bırakması için baskı uygulamalı" ifadelerinin kullandığı raporda, YPG'ye ise "bir kısmı aileleri kontrolündeki kamplarda yaşayanlar dahil, çocukları saflarına katmayı derhal durdurması" çağrısında bulunuldu.[91]
Zorla göç ettirme
[değiştir | kaynağı değiştir]13 Ekim 2015'te Uluslararası Af Örgütü, Demokratik Birlik Partisi (PYD) ile askeri kanadı YPG’nin Suriye'nin kuzeyinde Arap ve Türkmen sivillerin yaşadığı bölgeleri kullanılamaz hale getirdiğini, bölge sakinlerini zorla yerlerinden ederek insan haklarını ihlal ettiği ve savaş suçu işlediğini bildiren bir rapor yayımladı.[92][93][94][95] YPG raporu yalanladı ve ihlallerin istisna düzeyinde olduğunu belirterek, savaş suçu işlendiğine dair iddiaların gerçekle ilgisinin bulunmadığını iddia etti.[96][97]
Etnik temizlik
[değiştir | kaynağı değiştir]15 Haziran 2015'te, Suriyeli muhalif gruplar yaptıkları ortak basın açıklamasında, YPG güçlerinin, uluslararası koalisyonun desteğiyle Haseke'nin batı kesimleri ile Rakka'nın Tel Abyad bölgesinde yaptığı etnik ve mezhepsel temizlik ve saldırılar nedeniyle halkın köylerini terk etmek zorunda bırakıldığını" açıkladı.[98][99]
6 Şubat 2016'da Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, PYD ve YPG'yi Suriye'de etnik temizlik yapmak, terör eylemleri düzenlemek ve Esad hükûmeti ile işbirliği yapmakla suçladı.[100][101] 16 Haziran 2015'te Türkiye Başbakan Yardımcısı Bülent Arınç, "Suriye’nin kuzeyindeki bölgelerin kontrolü için savaşan YPG ve Irak ve Şam İslam Devleti'nin etnik temizlik yaptıklarına dair bazı işaretlerin bulunduğuna inandığını" belirtti.[102][103]
Buna karşın Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Yüksek Komiserliği'nin 10 Mart 2017'de yayınladığı raporda "Suriye'nin kuzeyinde etnik temizlik iddialarına herhangi bir kanıtın bulunmadığı" açıklandı.[104][105][106]
PKK bağlantısı
[değiştir | kaynağı değiştir].png)
Türkiye, YPG'yi PYD ile birlikte PKK'nın Suriye uzantısı olarak kabul etmekte ve terör örgütü olarak tanımlamaktadır.[107][108][109] Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı resmî sitesinde, "PYD/YPG’nin PKK ile ilişkisi açıktır. PYD/YPG 2003 yılında PKK terör örgütünün kontrolü altında kurulmuş olup, iki terör örgütü, aynı lider kadrosu, örgütsel yapı, strateji, taktik, askeri yapı, propaganda araçları, mali kaynaklar ve eğitim kamplarını paylaşmaktadır." bilgilerine yer verildi.[110]
20 Temmuz 2016'da, Europol tarafından yayımlanan "Avrupa Birliği Terörizm Durumu ve Trendi 2016" adlı raporda PYD ve silahlı kanadı YPG'nin PKK'nın Suriye'deki uzantıları olduğuna dair ifadelere yer verildi.[111] 28 Nisan 2017'de Uluslararası Kriz Grubu'nun açıkladığı "IŞİD ile Savaş: Rakka ve Ötesine Doğru" başlıklı bir raporda YPG'nin, PKK'nın Suriye'deki silahlı kolu olduğu belirtildi.[112][113] 2016'da Amerika Birleşik Devletleri Senatosu'nun Silahlı Hizmetler Komitesi'nde senatör Lindsey Graham'in Suriye konusunda sorularını yanıtlayan ABD Savunma Bakanı Ashton Carter, Graham'in "Raporlar, PYD ve YPG'nin PKK ile bağlantılı ya da en azından önemli ilişkileri olduğunu belirtiyor. Bu doğru mu?" şeklindeki sorusuna "Evet" yanıtını verdi.[114] Güney Karolina senatörü Graham, 19 Ocak 2019'da Ankara'da yaptığı açıklamada "YPG, PKK'nın siyasi koludur, PKK ile bağlantısı var, kanıtları açık ve net. Müttefik Türkiye için yarattığımız problemi çözmeliyiz" dedi.[115] Amerika Birleşik Devletleri Savunma Bakanı'nın 2015-16 yılları arasında Ortadoğu Politikası danışmanlığı ve yardımcılığı görevini yürüten Andrew Exum, 9 Mayıs 2017'de The Atlantic dergisinde bir yazı kaleme aldı. Exum makalesinde, "Öncelikle açıkça söylemek gerekirse YPG yabancı bir terör örgütüdür. Aksine protestolara rağmen, YPG ile Türk devletine karşı ayaklanma yürüten PKK arasında güçlü bir ayrım yoktur." değerlendirmesinde bulundu.[116]
17 Ağustos 2017'de, Londra merkezli düşünce kuruluşu Henry Jackson Cemiyeti'nden araştırmacı Kyle Orton tarafından "Unutulan Yabancı Savaşçılar: Suriye'deki PKK" başlıklı bir rapor yayımlandı. Raporda; "YPG'nin PKK ile aynı üyeliği, ideolojiyi paylaştığı ve Abdullah Öcalan ile Kandil Dağları'nda yer alan PKK karargahlarının otoritesi altında olduğu belirtilerek, örgütün Amerika Birleşik Devletleri öncülüğündeki koalisyonun desteğiyle "Suriye'de Esad devletine dayanan otoriter bir rejim oluşturduğu" ifade edildi.[117][118] Orton ayrıca, PKK'nın Suriye’deki ayrılıkçı projesinin gerçek doğasını gizlemek için aldatıcı propaganda yürüttüğünü ve YPG yönetiminin irili ufaklı konularda PKK liderlerine hesap verdiğine" dair ifadelere yer verdi.[119][120][121] Ocak 2018'de Birleşik Krallık Parlamentosu Dışişleri Komisyonu'nun "Kürtlerin hevesleri ve İngiltere'nin çıkarları" başlıklı oturumda milletvekillerinin sorularını yanıtlayan Ortadoğu ve Kuzey Afrika'dan Sorumlu Devlet Bakanı Alistair Burt, "..PYD ve YPG ile konuştuğumuzda, PKK ile ilişkileri kesmesi gerektiğini söylüyoruz. Pratikte ise muhtemelen kesmiyorlar. İlişkiler ortada. Bunu biliyoruz ancak PKK ile temasımız yok. Bu meseleyi PYD ile her zaman gündeme getiriyoruz.." ifadelerini kullandı.[122]
Ocak 2018'de Hollanda Parlamentosu'nda Türk Silahlı Kuvvetlerinin, Suriye'nin Afrin bölgesinde başlattığı Zeytin Dalı Harekâtı ile ilgili milletvekillerinin sorularını yanıtlayan Hollanda Dışişleri Bakanı Halbe Zijlstra, "..YPG masum değil. Hollanda hükümeti YPG'yi hiçbir zaman desteklemedi. YPG ile PKK arasında güçlü bağlantılar var. PKK ise hem Hollanda hem de Avrupa'ya göre bir terör örgütüdür.." ifadelerini kullandı.[123] 29 Ocak 2018'de Hudson Enstitüsü'ne düzenlenen "Türkiye, Kürtler ve Ortadoğu'da Düzen Mücadelesi" adlı panelde konuşan George W. Bush döneminin Ulusal Güvenlik Konseyi üyesi, Dışişleri Bakanlığı danışmanı ve Savunma Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı Michael Scott Doran, "Obama IŞİD'i Suriye'de yenmek için PYD-YPG'yi seçti, Türkiye'deki ayrılıkçı PKK'lı Kürtler'in bir kolunu Amerika'nın ortağı haline getirdi..kendimizi kandırmayalım, YPG-PKK'dır.." ifadelerine yer verdi.[124]
13 Şubat 2018'de Amerika Birleşik Devletleri İstihbarat Topluluğu Direktörü Daniel Coats'ın Amerika Birleşik Devletleri Kongresi'ne sunduğu "Dünyada tehdit değerlendirmesi" adlı raporda 'YPG'nin PKK ile ilişkili olduğu ve otonom bir bölge arayışında olduğu' ifade edildi.[125] YPG'nin PKK'nın Suriye'deki milis gücü olarak tanımlandığı raporla, ilk kez kamuoyuna açık bir resmi ABD belgesinde PKK-YPG özdeşliği vurgulandı.[126][127] Direktörlüğün 2019 yılına ait aynı raporunda da YPG için, "PKK'nın Suriye'deki milisleri" ifadeleri kullanıldı.[128]
2018'de YPG Enternasyonal'e katılan 2 İngiliz vatandaşı terörle mücadele kapsamında terör suçlamalarıyla Birleşik Krallık'ta yargılandı.[129] Eski Almanya Dışişleri Bakanı Sigmar Gabriel Mart 2018'de Der Tagesspiegel gazetesi için "Afrin sonrası Türkiye ve Batı - Afrin, ABD'ye bir mesajdır" başlığıyla bir makale yayımladı. Gabriel makalesinde PKK ile YPG arasındaki ilişkinin sadece ideolojik ve sembolik olarak yakın olmadığını belirterek "YPG ve PYD’nin, PKK'nın stratejik liderliği altında bulunduğunu ancak nispeten büyük bir operasyon özgürlüğüne sahip olduğunu varsaymak gerekir.." ifadelerini kullandı.[130] 2008-2010 yılları arasında Amerika Birleşik Devletleri'nin Ankara Büyükelçisi olarak görev yapan James Jeffrey verdiği bir röportajda "Hiç şüphe yok ki PYD ve onun askeri kanadı olan YPG, ana örgüt PKK'nın unsurlarıdır ve genel anlamda onun kontrolü altındadır. İlgili ABD kurumları bu ilişkiyi birçok kez dile getirmiştir ancak ABD yönetimi, PKK'yı resmen terör örgütü olarak kabul ederken bu durumu resmî olarak önemsemiyor gözükmektedir." değerlendirmesinde bulundu.[131]
NATO'ya bağlı Terörle Mücadele Mükemmeliyet Merkezi'nin yıllık dergisi Defence Against Terrorism Review'in 4 Mart 2016 tarihli sayısında yer alan Andrew Self ve Jared Ferris imzalı makalede, PYD-YPG'nin web sayfasındaki ölüm ilanlarında doğum ve katılım yerleri ile PKK-PYD-YPG arasındaki geçişkenlik karşılaştırılarak YPG'nin çatışmalarda öldüğünü ilan ettiği 2096 örgüt üyesinin PKK militanlarından oluştuğuna dair tespite yer verildi.[132][133] "Ölüler Yalan Söylemez/PKK’nın Bölgesel Üçkağıtçılığını Gösteren Cephede Ölenler Datası" adlı makalede; PYD'nin, PKK tarafından kurdurulduğu, Suriye İç Savaşında PYD-YPG saflarında bulunan kişilerin çoğunluğunun büyük ölçüde Türkiye, Irak ve İran'dan gelen PKK mensupları olduğu belirtildi.[134] Bu militanların % 16'sının Türkiye'den geldiği bilgisi yer alan makalede, Salih Müslüm'e destek için bin teröristin Kandil'den gönderildiğine dair ifadelere yer verildi.
NATO Parlamenter Asamblesi (NAPA) Türkiye Delegasyonu Başkanı ve Adalet ve Kalkınma Partisi İstanbul milletvekili Ahmet Berat Çonkar, NATO PA'nın Polonya'nın başkenti Varşova'daki 2018 İlkbahar Genel Kurulunda hazırlanan taslak raporda "PYD/YPG'nin, PKK'nın Suriye kolu olduğu" ifadesinin açık ve net şekilde yer almasını sağladıklarını açıkladı.[135] Temmuz 2018'de Almanya Federal Anayasa Koruma Teşkilatı tarafından ülkede faaliyet gösteren "yasa dışı grup ve terör örgütlerinin 2017 yılındaki durumlarının" yer aldığı 138 sayfalık bir rapor yayımlandı. Raporda, PYD için PKK'nın kardeş örgütü nitelemesi kullanırken, YPG'nin de PKK'nın Suriye'deki uzantılarından biri olduğu bilgisine yer verildi.[136]
Eylül 2018'de Dışişleri Bakanlığı komisyonunda milletvekillerinin sorularını yanıtlayan Hollanda Dışişleri Bakanı Stef Blok yaptığı açıklamada, "YPG tarafından yapılan insan hakları ihlalleri hakkında çeşitli raporlar yayımlandı. Buna ek olarak YPG'nin Avrupa Birliği'nin terör örgütleri listesinde bulunan PKK ile bağlantısı var. İnsan hakları ihlalleri raporları, Suriye Demokratik Güçleri (SDG)'de dominant rolü üstlenen YPG'nin rejimle temasta olması ve YPG'nin PKK ile bağlantısı gerçeği, Hollanda hükümetinin SDG'ye destek vermemesi için bir sebeptir" ifadelerini kullandı.[137] Atlantik Konseyi'nin Türkiye ve Ortadoğu uzmanı Amerikalı Aaron Stein PYD ve YPG'nin "PKK'nın Suriye uzantıları olduğunu" belirtti. Stein verdiği röportajda "Geçmişi, liderlik yapısı, sadece yakın bağ olmadığını, operasyonel yönetim ve denetim bağlarının mevcut olduğu görüşünün oluşmasına yol açıyor... çekirdek kadroların hepsi PKK'dan geliyor, Kandil'e gidip eğitim alıp dönen Suriyeli Kürtler de var. Bu modeli Türkiye için de kullanmışlardı. Türk tarafı tespitinde oldukça haklı diye düşünüyorum." ifadelerine yer verdi.[138]
15 Ocak 2021'de Amerika Birleşik Devletleri Adalet Bakanlığı sitesinden yapılan yazılı açıklamada, Florida eyalet meclisi binasına yapılan saldırıda YPG'li Daniel Baker'ın gözaltına alındığı duyuruldu. Baker'ın 2017 yılında Suriye'de YPG'ye katıldığı ve sosyal medya hesaplarında YPG'de keskin nişancı eğitimi aldığına dair kanıtlar olduğu belirtildi. Ayrıca açıklamada, "YPG, ABD hükümeti tarafından yabancı terör örgütü olarak tanınan PKK'nın alt koludur." ifadesine yer verildi.[139]
Terör örgütü olarak tanınması
[değiştir | kaynağı değiştir]Türkiye YPG'yi PYD ile birlikte terör örgütü olarak kabul etmektedir.[140] YPG ayrıca Katar'ın terör örgütleri listesinde yer almaktadır.[141] Örgüt, 14-15 Nisan 2016 tarihleri arasında İstanbul'da gerçekleştirilen 13. İslam İşbirliği Teşkilatı zirvesinin sonuç bildirgesinde PKK, PYD, IŞİD, Boko Haram, el-Kaide gibi birçok örgüt ile birlikte terör örgütü olarak tanımlandı.[142] Temmuz 2017'de Suriye Muhalif ve Devrimci Güçler Ulusal Koalisyonu (SMDK), YPG ve PYD'nin terör örgütleri listesine alınması için Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'ne başvuruda bulundu,[143] ancak üye ülkeler ortak görüşü oluşmadığından bir sonuç çıkmadı.[kaynak belirtilmeli] Mayıs 2019'da Macaristan'ın Szeged şehir mahkemesi YPG üyesi evli bir çifti "terörü finanse etmek suçundan" 2 yıl hapis cezasına çarptırdı ve 8 yıl boyunca Macaristan'a girişleri yasaklandı.[144]
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Dipnotlar
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Öldürülen militanlar bazı kaynaklarda "cihatçı", bazılarında El Nusra mensubu, bazı kaynaklarda ise Özgür Suriye Ordusu mensupları olarak geçmektedir.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Rudaw in English....The Happening: Latest News and Multimedia about Kurdistan, Iraq and the World - Armed Kurds Surround Syrian Security Forces in Qamishli". web.archive.org. 24 Tem 2012. 24 Temmuz 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Temmuz 2022.
- ^ Rashid (2018), s. 16.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 22 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mart 2017.
- ^ van Wilgenburg, Wladimir (5 Nisan 2013). "Conflict Intensifies in Syria's Kurdish Area". Syria Pulse (İngilizce). Al Monitor. 15 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ekim 2014.
- ^ "Der türkische NATO-Krieg gegen Kurdistan" (Almanca). Jacobin. 24 Mayıs 2022. 13 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2024.
- ^ "Sweden's Nato ambitions run into Kurdish row" (İngilizce). Financial Times. 20 Mayıs 2022. 20 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2024.
- ^ a b c d e Arşivlenmiş kaynak: 21 Ekim 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., orijinal kaynak: Global Post
- ^ a b c Arşivlenmiş kaynak: 5 Nisan 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., orijinal kaynak: Tiroler Tageszeitung
- ^ Tuğg. Dr. Oktay Bingöl, Suriye'de Kürt Hareketi: PYD/YPG'nin PKK ve Bölgesel Kürt Dinamiği ile ilişkisi ve Türkiye'ye etkileri 16 Ağustos 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- ^ Alsharq.de, Syrien: die kurdische Expansion hat ihren Preis 30 Eylül 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- ^ El- Cezire, Kurds oust Syrian forces from northern towns 22 Kasım 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- ^ A Rare Glimpse into Kurdish Armed Forces in Syrian Kurdistan 17 Ağustos 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- ^ "Die vergessene Front in Syrien". 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Temmuz 2016.
- ^ PYD'nin petrol geliri: 2 milyar dolar 11 Ağustos 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Timetürk, 9.8.2016 tarihinde alındı.
- ^ a b c d e f Analysis: YPG - the Islamic State's worst enemy 13 Eylül 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Michael Stephens, JDW Correspondent - IHS Jane's Defence Weekly
- ^ "Tel Abyad'da PKK/YPG'nin tuzakladığı patlayıcılar bir bir imha ediliyor". TRT Haber. 2 Kasım 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Kasım 2020.
- ^ Meet the PKK 'Terrorists' Battling the Islamic State on the Frontlines of Iraq 21 Temmuz 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., John Beck, Vice News
- ^ "Defeat-ISIS Task Force Director Chris Maier Provides an On-the-Record, Off-Camera Press Br". U.S. DEPARTMENT OF DEFENSE (İngilizce). 19 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Kasım 2020.
- ^ Editör. "YPG'ye Gönderilen Askeri Mühimmatlar ve Araçlar". Diplomatik Strateji. 13 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Kasım 2020.
- ^ Kürdish tank 11 Ekim 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Milliyet, 26.05.2014 tarihli haber, 09.08.2016 tarihinde alındı.
- ^ Selbst gebaute Panzer: Diese skurrilen Fahrzeuge sollen den IS stoppen 22 Ağustos 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., N24, 30 Eylül 2014 tarihli haber, 09.08.2016 tarihinde alındı.
- ^ Umgebaute LKW und Traktoren 30 Eylül 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., focus online, 30 Eylül 2014 tarihli haber, 09.08.2016 tarihinde alındı.
- ^ YPG: 45 bin militanımız var, 28 Ağustos 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Evrensel, 11 Kasım 2013 tarihli haber, 09.08.2016 tarihinde alındı.
- ^ Türkiye’den YPG’ye 8 bin 500 militan 22 Şubat 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Hürriyet, 25 Haziran 2015 tarihli haber, 09.08.2016 tarihinde alındı.
- ^ a b Suriyeli Kürt YPG 100 Bin Askeri Gücü Hedeflediklerini Açıkladı 24 Mart 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., http://washingtonhatti.com 3 Haziran 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., 28.04.2017 tarihinde alındı.
- ^ a b YPG’nin Hıristiyan yabancı savaşçıları, 21 Şubat 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Star, 19 Aralık 2015 tarihli haber, 09.08.2016 tarihinde alındı.
- ^ YPG'ye yabancı savaşçı katılımı patladı! 12 Eylül 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., 12.07.2015 tarihli haber, 09.08.2016 tarihinde alındı.
- ^ Suriyeli Ezidiler IŞİD’e karşı YPG’den eğitim alıyor 20 Ağustos 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Diken, 17.08.2015 tarihli haber, 09.08.2016 tarihinde alındı.
- ^ KYB: YPG Şengal’de kalmamalı, 19 Eylül 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Rudaw, 4.11.2015 tarihli haber, 09.08.2016 tarihinde alındı.
- ^ Şengal operasyonunda hangi güçler yer aldı? 19 Eylül 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., BBC Türkçe, 13 Kasım 2015 tarihli haber, 09.08.2016 tarihli haber.
- ^ Şengal’de kaç silahlı güç var? 9 Ağustos 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., 4 Temmuz 2016 tarihli haber, 09.08.2016 tarihinde alındı.
- ^ Bürgerkrieg in Syrien[ölü/kırık bağlantı] Dschihadisten mit Milan-Raketen[ölü/kırık bağlantı], 22 Ocak 2014 tarihli haber, 09.08.2016 tarihinde alındı.
- ^ Balance of the War Against Hostile Groups in Rojava, Northern Syria: Year 2015, ypgrojava.com sitesinden 1 Ocak 2016 tarihli haberin arşiv kaydı, 09.08.2016 tarihinde alındı.
- ^ PYD-YPG Kayıplarının Analizi (İnfografik), 21.05.2016 tarihli haber, 09.08.2016 tarihinde alındı.
- ^ 4 aylık Kobanê direnişinin bilançosu açıklandı 29 Ağustos 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., evrensel.net, 29 Ocak 2015 tarihli haber,11.08.2016 tarihinde alındı.
- ^ BİLANÇO – Kobani’de IŞİD’den 1091, Kürtler’den 462… 20 Eylül 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., rudaw.net, 16 Ocak 2016, 11.08.2016 tarihinde alındı.
- ^ "Uluslararası Politika Akademisi – (UPA) – TÜRK SİLAHLI KUVVETLERİ'NİN YAPTIĞI SINIR ÖTESİ ASKERİ HAREKÂTLAR". 25 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Kasım 2020.
- ^ Masası, Haber (20 Ocak 2020). "Zeytin Dalı Harekatı: Güncel Afrin Son Durum Haritası". Stratejik Ortak. 8 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Kasım 2020.
- ^ "Türkiye'de 2019 böyle geçti (11)". Haberler.com. 24 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Kasım 2020.
- ^ a b Kürt kadın direnişinin kökleri, 20 Ağustos 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Yeni Özgür Politika, 13 Kasım 2014 tarihli haber, 12.08.2016 tarihinde alındı.
- ^ YPJ’nin Kadınları Öylece Gökten mi Düştü? 28 Ağustos 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Meral Çiçek, 12.08.2016 tarihinde alındı.
- ^ Rojava devriminin teminatı: Kadın Taburları 1 13 Ağustos 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Özgür Gündem, 12.08.2016 tarihinde alındı.
- ^ Sınır tanımayan direnişin ve özgürlüğün çığlığı: Kobanê - 4, 13 Ağustos 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. http://www.yuksekovahaber.com 13 Ağustos 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., DİHA, 12.08.2016 tarihinde alındı.
- ^ a b IŞİD kadınlar taburu kurdu 20 Eylül 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Hürriyet, 3 Şubat 2014, 16.08.2016 tarihinde alındı.
- ^ Irak Kürt Yönetimi: Kadın Peşmergeler IŞİD'e karşı cephede, 20 Eylül 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. BBC Türkçe, 16 Temmuz 2014, 16.08.2016 tarihinde alındı.
- ^ Peşmerge'nin kadın yüzbaşısı öldü 12 Ekim 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., milliyet.com.tr, 12.10.2014, 26.08.2016 tarihinde alındı.
- ^ a b Die Frau, die Al-Kaida das Fürchten lehrt 5 Mart 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Frank Nordhausen, Frankfurter Rundschau, 28 Şubat 2014, 16.08.2016 tarihinde alındı.
- ^ Waffen für die PKK? 29 Ağustos 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Ulla Jelpke ile röportaj, Tomasz Konicz, heise.de, 26.08.2014, 16.08.2016 tarihinde alındı.
- ^ Erste Deutsche stirbt im Kampf mit IS-Terroristen 11 Ağustos 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., stern.de, 9 Mart 2015, 16.08.2016 tarihinde alındı.
- ^ Kurdish mother-of-two launches suicide attack to slow Islamic State advance in desperate battle for Kobane 4 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., main online, 6 Ekim 2014, 16.08.2016 tarihinde alındı.
- ^ a b c Frauen im Kampf gegen den "Islamischen Staat" 10 Eylül 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Deutsche Welle, 04.10.2014, 18.08.2016 tarihinde alındı.
- ^ Kobani’de ‘fedai eylemi’: YPJ savaşçısı IŞİD’e intihar saldırısı düzenledi 31 Ağustos 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Diken, 06.10.2014, 18.08.2016 tarihinde alındı.
- ^ YPG, IŞİD'e karşı intihar eylemi başlattı, 5 Ekim 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 06.10.2014, 18.08.2016 tarihinde alındı.
- ^ a b PYD taktik değiştirdi: Binalara IŞİD bayrağı çekiyorlar! 30 Mart 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Haber Türk, 8 Ekim 2014, 18.08.2016 tarihinde alındı.
- ^ IŞİD saldırılarına karşı intihar eylemi düzenledi, 13 Ekim 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Milliyet, 6 Ekim 2014, 18.08.2016 tarihinde alındı.
- ^ a b Yabancı Savaşçılar ve IŞİD 2 Temmuz 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Melisa Tekeli, 11.05.2015, 25.08.2016 tarihinde alındı.
- ^ IŞİD'in militan sayısı açıklandı 14 Eylül 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., TRT Haber, 12 Eylül 2014, 25.08.2016 tarihinde alındı.
- ^ a b c d e f g Suriye İç Savaşında Yabancı Savaşçılar 29 Ağustos 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Tuğg. Dr. Oktaz Bingöl, 23.03.2016, 25.08.2016 tarihinde alındı.
- ^ 3000'den fazla Avrupalı 'IŞİD'e katıldı', 22 Eylül 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. BBC Türk, 26 Eylül 2014, 25.08.2016 tarihinde alındı.
- ^ İşte Esad'ın kayıp asker sayısı 28 Ağustos 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Mehmetçik TV, 13 Mart 2014, 26.08.2016 tarihinde alındı.
- ^ Suriye’deki ithal Şii savaşçılar, 23 Nisan 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Aljazeera Türk, 22 Temmuz 2015, 25.08.2016 tarihinde alındı.
- ^ Suriye'de İran işgali: 60 bin Şii milis Suriye'de 28 Ağustos 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Timetürk, 20.02.2016, 25.08.2016 tarihinde alındı.
- ^ Türkiye’den YPG’ye 8 bin 500 militan, 22 Şubat 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Hürriyet, 25 Haziran 2015, 25.08.2016 tarihinde alındı.
- ^ "ABDli Senatör: YPG, PKK'nın siyasi koludur, Türkiye için yarattığımız problemi çözmeliyiz". BBC News Türkçe. 19 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Kasım 2020.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 24 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Haziran 2015.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 21 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mayıs 2015.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 21 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mayıs 2015.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 21 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mayıs 2015.
- ^ http://tr.euronews.com/2015/07/24/ypg-ye-batili-militan-akini/
- ^ ABD askerleri Ramelan’a Rus askerleri Kamışlı’ya konuşlandı 22 Ağustos 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Sözcü, 21 Ocak 2016 tarihli haber, 09.08.2016'da alındı.
- ^ ABD, Haseke'ye 50 ton silah ve cephane indirdi 10 Şubat 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., BBC Türkçe, 12 Ekim 2015 tarihli haber, 09.08.2016 tarihinde alındı.
- ^ ABD'den Demokratik Suriye Güçlerine İkinci Silah Yardımı 27 Ağustos 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., http://www.nerinaazad.com 9 Ağustos 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., 16.11.2015 tarihli haber, 09.08.2015 tarihinde alındı.
- ^ 'Silah yardımı Rakka operasyonu için' 21 Eylül 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., 15.10.2015 tarihli haber, 09.08.2016 tarihinde alındı.
- ^ ABD'den DSG'ye ağır silah ve zırhlı araç yardımı 31 Ocak 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., tr.sputniknews.com, 31 Ocak 2017 tarihli haber, 28.03.2017 tarihinde alındı.
- ^ Güçlerimiz Uluslararası Koalisyon Güçlerinden Herhangi Bir Silah Almamıştır, 29 Mart 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. YPG resmi sitesi, 1 Şubat 2017 tarihli açıklama, 28.03.2017 tarihinde alındı.
- ^ ABD, Suriye'de askeri üs için PYD ile görüştü... 'İndirim' iddiası, 19 Ağustos 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Cumhuriyet, 21 Nisan 2016 tarihli haber, 09.08.2016 tarihinde alındı.
- ^ ABD, Rakka operasyonu için Kobani ve Rimelan'da hava üssü kuruyor 20 Ağustos 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., 10 Mart 2016 tarihli haber, 09.08.2016 tarihinde alındı.
- ^ Fransız askerleri Kobani’de üs kuruyor 10 Ağustos 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., 13 Haziran 2016 tarihli haber, 09.08.2016 tarihinde alındı.
- ^ PKK ve YPG, Ezidiler'e silah eğitimi veriyor, 16 Ağustos 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 18.08.2015 tarihli haber, 09.08.2016 tarihinde alındı.
- ^ Rusya'dan YPG'ye yalanlama 29 Mart 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Rudaw, 20.03.2017 tarihli haber, 28.03.2017 tarihinde alındı.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 9 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Eylül 2015.
- ^ "Afrin sokaklarında PYD vahşeti". Hürriyet. 29 Nisan 2016. 4 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Nisan 2016.
- ^ "YPG, ÖSO üyelerinin cesetlerini teşhir etti". Al Jazeera Türk. 29 Nisan 2016. 30 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Nisan 2016.
- ^ "YPG, cihatçıların cesetlerini teşhir etti". 31 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Nisan 2016.
- ^ YPG, çocuk asker alımını yasakladı, 15 Eylül 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 17.12.2013, 18.08.2016 tarihinde alındı.
- ^ "Children and armed conflictː Report of the Secretary-General". Birleşmiş Milletler. 5 Haziran 2015. s. 32. 3 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ocak 2016.
- ^ Abrahams, Fred (15 Temmuz 2015). "Syria: Kurdish Forces Violating Child Soldier Ban". İnsan Hakları İzleme Örgütü. 14 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Aralık 2015.
- ^ "Human Rights Watch: YPG Still Using Child Soldiers". Suriye Muhalif ve Devrimci Güçler Ulusal Koalisyonu. 16 Temmuz 2015. 27 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Aralık 2015.
- ^ "YPG uluslararası yasaları ihlal ediyor". Ankara. Anadolu Ajansı. 15 Temmuz 2015. 27 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Aralık 2015.
- ^ "YPG 18 yaşından küçükleri örgüte almayacak". Evrensel. 28 Ekim 2015. 17 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ocak 2016.
- ^ "Syria: Armed Group Recruiting Children in Camps". İnsan Hakları İzleme Örgütü. 17 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Eylül 2018.
- ^ "Syria: US ally's razing of villages amounts to war crimes". Uluslararası Af Örgütü. 13 Ekim 2015. 21 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Aralık 2015.
- ^ "US-backed Kurdish forces 'committing war crimes against Syrian civilians'". The Guardian. 13 Ekim 2015. 28 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Aralık 2015.
- ^ Taylor, Adam (12 Ekim 2015). "Report: U.S.-backed Kurdish rebels may have committed war crimes in Syria". The Washington Post. 5 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Aralık 2015.
- ^ Dettmer, Jamie (13 Ekim 2015). "Af Örgütü'nden YPG'ye Ağır Suçlama". Amerika'nın Sesi. 27 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Aralık 2015.
- ^ "YPG: Uluslararası Af Örgütü'nün iddiaları gerçek dışı". Evrensel. 15 Ekim 2015. 4 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Aralık 2015.
- ^ "Syria Kurds 'razing villages seized from IS' - Amnesty". BBC. 13 Ekim 2015. 31 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Aralık 2015.
- ^ "Syrian rebels accuse Kurds of ethnic cleansing". Associated Press. Beyrut. Times of Israel. 15 Haziran 2015. 19 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mart 2016.
- ^ Louisa Loveluck, Magdy Samaan (15 Haziran 2015). "Syrian rebels accuse Kurdish forces of 'ethnic cleansing' of Sunni Arabs". The Daily Telegraph. Kahire. 10 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mart 2016.
- ^ "'Ellerinde Batı'nın her ülkesinin silahı var'". Al Jazeera Türk. 6 Şubat 2016. 5 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mart 2016.
- ^ "ABD ve YPG'den 'etnik temizlik" iddialarına yanıt". Radikal. 16 Haziran 2015. 15 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mart 2016.
- ^ "Turkey accuses Kurdish forces of 'ethnic cleansing' in Syria". Agence France-Presse. Yahoo!. 16 Haziran 2015. 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mart 2016.
- ^ "Bülent Arınç'ın açıklaması". Reuters. Basın-Yayın ve Enformasyon Genel Müdürlüğü. 16 Haziran 2015. 28 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mart 2016.
- ^ "YPG: Raporta NYyê derewên Tirkiyeyê derxistin holê" (Kürtçe). Sputnik. 31 Ocak 2018. 1 Şubat 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ocak 2018.
- ^ "Human rights abuses and international humanitarian law violations in the Syrian Arab Republic, 21 July 2016- 28 February 2017". Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Yüksek Komiserliği. 10 Mart 2017. 23 Haziran 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ocak 2018.
- ^ "US-backed Kurdish forces face accusations of abuse amid Isis liberation campaign" (İngilizce). Independent. 30 Mayıs 2017. 2 Şubat 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Şubat 2018.
a March 2017 UN investigation cleared the Kurdish administration of allegations their policies or practices are motivated by ethnic cleansing.
- ^ "No: 348, 14 Kasım 2017, Terör Örgütü PYD/YPG'nin DEAŞ Mensubu Teröristlerin Rakka'dan Tahliye Edilmesi için DEAŞ'la Yaptığı Gizli Anlaşma Hk". Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı. 15 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Kasım 2017.
- ^ Kamiloğlu, Can (20 Eylül 2017). "Erdoğan-Trump Görüşmesinde Ana Gündem: YPG ve Kuzey Irak". Amerika'nın Sesi. 15 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Kasım 2017.
- ^ "PYD: Türkiye ve İran'ın müdahalesi sürdükçe ABD askeri Suriye'de olmalı". BBC Türkçe. 15 Kasım 2017. 16 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Kasım 2017.
- ^ "PKK". Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı. 7 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Temmuz 2018.
- ^ "PKK ve PYD Europol raporunda". Anadolu Ajansı. 21 Temmuz 2016. 22 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Temmuz 2016.
- ^ "Fighting ISIS: The Road to and beyond Raqqa". Uluslararası Kriz Grubu. 28 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mayıs 2017.
- ^ "Soros'un kurduğu örgüt: YPG, PKK'nın Suriye kolu". Sputnik. 2 Mayıs 2017. 2 Mayıs 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mayıs 2017.
- ^ "Ashton Carter'dan önemli YPG, PYD ve PKK açıklaması". CNN Türk. 28 Nisan 2016. 14 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2018.
- ^ "ABDli Senatör Lindsey Graham: YPG, PKK'nın siyasi koludur, Türkiye için yarattığımız problemi çözmeliyiz". BBC Türkçe. 19 Ocak 2019. 19 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ocak 2019.
- ^ Exum, Andrew. "Donald Trump Wants to Defeat the Islamic State—So He's Arming the Kurds". The Atlantic. 22 Mayıs 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Temmuz 2018.
- ^ Orton, Kyle (2017). "The Forgotten Foreign Fighters: The PKK in Syria" (PDF). Henry Jackson Cemiyeti. s. 6. 14 Eylül 2017 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Temmuz 2018.
..sharing membership, ideology, and a command structure under the ultimate authority of Abdullah Ocalan and his deputies in the PKK’s headquarters in the Qandil Mountains of northern Iraq.
- ^ Orton, Kyle. "The Forgotten Fighters: The PKK in Syria" (PDF). Henry Jackson Cemiyeti. 14 Eylül 2017 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Temmuz 2018.
The PYD also ensured that the Western-friendly government of Iraqi Kurdistan had its influence in Syria degraded: the PYD consolidated an authoritarian regime, heavily reliant on the Assad state, that viciously repressed all Kurdish political organisations and activists, including those with links to Erbil.
- ^ Orton, Kyle. "The Forgotten Fighters: The PKK in Syria". Henry Jackson Cemiyeti. 21 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ağustos 2017.
- ^ Temizer, Selen (18 Ağustos 2018). "'Suriye'de PKK, Esed devletine dayanan otoriter bir rejim kurdu'". Anadolu Ajansı. 7 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Temmuz 2018.
- ^ "İngiliz Düşünce Kuruluşundan 'YPG' Uyarısı". Amerika'nın Sesi. 17 Ağustos 2017. 21 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ağustos 2017.
- ^ "İngiliz parlamentosunda 'YPG' tartışması: PKK ile ilişkiyi kesmelerini söylüyoruz ama muhtemelen kesmiyorlar". Sputnik. 10 Ocak 2018. 20 Ocak 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ocak 2018.
- ^ "Hollanda Dışişleri Bakanı: YPG'yi hiçbir zaman desteklemedik... Onlar masum değil". Hürriyet. 23 Ocak 2018. Erişim tarihi: 17 Şubat 2018.
- ^ Serhan Akif Akyıldız, Tezcan Taşkıran (29 Ocak 2018). "'Kendimizi Kandırmayalım YPG-PKK'dır'". Amerika'nın Sesi. 17 Şubat 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Şubat 2018.
- ^ "ABD'nin istihbarat raporunda YPG itirafı". Hürriyet. 15 Şubat 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Şubat 2018.
- ^ "ABD'de imzalı mühürlü ilk resmi tespit: YPG, PKK'nın milis gücü". Diken. 14 Şubat 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Şubat 2018.
- ^ "AA: ABD'nin istihbarat raporuna göre YPG, PKK'nın Suriye'deki milis gücü". Sputnik Türkçe. 15 Şubat 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Şubat 2018.
- ^ "WORLDWIDE THREAT ASSESSMENT of the US INTELLIGENCE COMMUNITY" (PDF). Amerika Birleşik Devletleri İstihbarat Topluluğu. 5 Şubat 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ocak 2019.
- ^ "YPG'ye katılan İngiliz, terörden yargılanacak". Sputnik Türkiye. 17 Şubat 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Şubat 2018.
- ^ ""Afrin, ABD'ye bir mesajdır"". NTV.com.tr. 25 Mart 2018. 26 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Mayıs 2018.
- ^ "Eski ABD Ankara Büyükelçisi Jeffrey: PYD ve YPG ana örgüt PKK'nın unsurlarıdır". Anadolu Ajansı. 27 Mart 2018. 25 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Mayıs 2018.
- ^ Andrew Self; Jared Ferris (4 Mart 2016). "Dead Men Tell No Lies: Using Killed-in-Action (KIA) Data to Expose the PKK's Regional Shell Game" (PDF). Defense Against Terrorism Review, 8, 10, 105. 15 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 14 Haziran 2018.
- ^ Hacaloğlu, Hilmi (29 Aralık 2016). "Türkiye ile ABD Arasında IŞİD ve PYD Gerilimi". Amerika'nın Sesi. 14 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Haziran 2018.
- ^ "'Ölüler yalan söylemez'". Hürriyet. 30 Aralık 2016. Erişim tarihi: 14 Haziran 2018.
- ^ Şimşek, Yurdagül (30 Mayıs 2018). "NATO PA raporunda 'PYD/YPG'nin, PKK'nin Suriye kolu olduğu' ifadesi". Sputnik. 14 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Haziran 2018.
- ^ "Almanya, YPG'nin PKK'nın uzantısı olduğunu kabul etti!". Haberturk.com. 5 Temmuz 2018. 29 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Temmuz 2018.
- ^ "Hollanda'dan Son Dakika YPG/PKK açıklaması". Hürriyet. 28 Eylül 2018. 29 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Eylül 2018.
- ^ Akal, Değer (9 Kasım 2018). "Stein: Suriye'de sıcak çatışmaya doğru gidiliyor". Deutsche Welle. 10 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Kasım 2018.
- ^ "Tallahassee Man Arrested For Inciting Violence At The Florida Capitol Building, 15 January 2021". Amerika Birleşik Devletleri Adalet Bakanlığı. 15 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ocak 2021.
- ^ "Türkiye YPG'yi bir kez daha hedef aldı". BBC Türkçe. 21 Ekim 2016. 23 Nisan 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2018.
- ^ Tom Miles, John Irish (17 Şubat 2016). "Syrian terrorist list produces 163 names and no agreement". Reuters. 12 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2018.
- ^ "13th Session of the Islamic Summit Conference Istanbul Declaration On Unity and Solidarity for Justice and Peace" (PDF) (Basın açıklaması). İslam İşbirliği Teşkilatı. 15 Nisan 2016. 11 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 26 Ağustos 2016.
- ^ "SMDK'dan BM'ye 'YPG terör listesine alınsın' başvurusu". Sputnik. 28 Temmuz 2017. 28 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Temmuz 2017.
- ^ Yılmaz, Mehmet (17 Mayıs 2019). "Macaristan'da YPG/PKK'lı teröristlere hapis cezası". Anadolu Ajansı. 27 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mayıs 2019.
| Ayrılıkçı oluşumlar |
| ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Çatışma |
| ||||||||||
| Protestolar ve çözüm süreci |
| ||||||||||
| Diğer |
| ||||||||||
- Suriye İç Savaşı'ndaki askerî birim ve gruplar
- YPG
- Siyasi partilerin askerî kanatları
- Milis gruplar
- Suriye'deki Kürt örgütleri
- Suriye İç Savaşı'ndaki Irak ve Şam İslam Devleti karşıtı gruplar
- Türkiye tarafından terör örgütü olarak tanımlanmış örgütler
- Katar tarafından terör örgütü olarak tanımlanmış örgütler
- Zeytin Dalı Harekâtı'ndaki askerî birim ve gruplar
- Barış Pınarı Harekâtı'ndaki askerî birim ve gruplar