Meurgan
_Flaxman_Ilias_1795,_Zeichnung_1793,_188_x_344_mm.jpg)
Ur meurgan a zo ur varzhoneg hir-tre e gwerzennoù a zanevell da gustum kurioù hag avanturioù istorel pe mitologel sevenet gant un haroz pe gant meur a hini, hag he deus ur pouez bras evit ur sevenadurezh pe ur vroad. Implijet e vez ivez ar gerioù meurzanevell ha danevellgan evit meurgan. Albert Lord ha Milman Parry o deus diskouezet e oa ar meurganoù klasel ur stumm barzhoniezh dre gomz da gentañ. Koulskoude eo bet skrivet ar meurganoù zo chomet betek ennomp, evel oberennoù Virgilius, Dante Alighieri, ha John Milton. Kalz anezhe a vije bet kollet ma ne vijent ket bet skrivet.
Ar meurgan koshañ a c'heller lenn hiziv an deiz eo meurzanevell an haroz Gilgamech a oa savet en akkadeg er XVIIIvet ha XVIIvet kantved kent Jezuz-Krist. Kavet e oa bet e 1870 en ur furchata e-barzh dismantroù levraoueg Ninive. Etre -850 ha -750 ez eus bet savet div veurzanevell vrudetoc'h hag anavezet a-gozh e henc'hresianeg, an Ilias hag an Odysseia. Savet e oant o div gant ar barzh dall Homeros a-hervez. Kemeret eo bet an daou skrid-se, evel patromoù ar meurzanevelloù gant skrivagnerien ha studierien al lennegezh klasel.
Un nebeud meurzanevelloù anavezet-mat
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]
- meurzanevelloù eus ar Reter-nesañ :
- meurzanevelloù savet e Europa :
- meurzanevelloù gresianek ha latin :
- meurzanevelloù europat ar Grennamzer :
- Beowulf (saksonek pe hensaozneg)
- Kan an Nibelunged (krennc'hermaneg uhel)
- Kanenn Rolant (henc'halleg)
- meurzanevelloù europat an amzerioù modern :
- Ar Franciade gant Pierre de Ronsard (galleg)
- Orlando furioso (Rolant kounnaret) gant Ariosto (italianeg)
- La Gerusalemme liberata (Jeruzalem dieubet) gant Torquato Tasso (1544 – 1595) en italianeg
- Al Lusiades gant Luís de Camões, e portugaleg[1]
- An Henriade gant Voltaire, e galleg,
- Paradise lost (Ar Baradoz kollet) gant John Milton, e saozneg,
- Sketla Segobrani (Danevell Segobranos) gant X3 (1923 - 1925) Meven Mordiern, Frañsez Vallé, Emil Ernod e brezhoneg.
- meurzanevelloù sanskritek
- meurzanevelloù all :
- Shahnamè ("Levr ar roueed") (Ferdowsi - 940-1020, e perseg,
- Kalevala, e finneg
- Kalevipoeg (estonieg)
- David eus Sassoun, en armenieg
- Manas an den brokus (kirghizeg)
- Soundjata, e mandingeg
- Mojenn ar c'hantvedoù, gant Victor Hugo, e galleg.
Levrlennadur
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]- Marcello Sorce Keller “L’epica, fra tradizione orale e tradizione scritta”, Cenobio, LXVII(2008), no. 4, pp. 39-48. Adembannet er Bulletin – Gesellschaft für die Volksmusik in der Schweiz, 2009, pp. 107-111.
Notennoù
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]- ↑ The Lusiads (1800-1882). Kavet : 2013-08-31.