Umiditat

L'umiditat es la preséncia d'aiga o de vapor d'aiga dins l'aire o dins una substància (linge, pan, produch quimic, etc.).

Dins l'aire se pòt se mesurar amb un igromètre de cabèl o numeric e ne donant lo porcentage mai sovent.

Lo tèrme umiditat utilizat dins lo langatge de la construccion correspond a une preséncia anormala d'aiga dons un bastit. Se pòt far jos forma de liquida, de vapor d'aiga o de remontada capillara.

Segon lo domèni d'aplicacion, l'umiditat pòt designar diferentas grandors (engenh dels procediments, meteorologia, tractament de l'aire, etc.).

Nom	Formula	Definicion	Grandor	Unitat
Umiditat relativa	${\displaystyle {\frac {P_{\text{vap}}}{P_{\text{sat}}(T)}}}$	pression de vapor / pression de vapor d'aiga saturanta[N 1]	rapòrt de pression.	(%)
Umiditat absoluda[N 2]	g/m³	massa de vapor d'aiga / volum unitari d'aire	taus/densitat de la vapor d'aiga	g/m³
Taux d'umiditar (quimia analitica)	${\displaystyle {\frac {m_{\text{aiga}}}{m_{\text{total}}}}}$	massa d'aiga / massa de produch	rapòrt de massa	(%)
Taus en aiga (aire)	gaiga/gaire sec	massa de vapor d'aiga / massa unitària d'aire sec	rapòrt de massa	(%)
Taus en aiga ponderala (Mitan porós)	${\displaystyle {\frac {m_{\text{aiga}}}{m_{\text{total}}}}}$	massa d'aiga liquida / massa totala	rapòrt de massa	(%)
Taus en aiga volumica (Mitan porós)	${\displaystyle {\frac {V_{\text{aiga}}}{V_{\text{total}}}}}$	volum d'aiga liquida / volum total	rapòrt de volum	(%)
Umiditat especifica	kgaiga/kgaire umid	massa de vapor d'aiga / massa unitària d'aire umid	rapòrt de massa	(%)
Rapòrt de mescla	gaiga/kgaire sec	massa de vapor d'aiga / massa unitària d'aire sec	rapòrt de massa	(%)

L'imatgeriá satellitària o aeriana (infraroge) dona ja de preciosas informacions sus l'umiditat del sol e l'estrès idric per la vegetacion, los fongis o la microfauna dem sol. Un satellit especializat, SMOS (per Soil Moisture and Ocean Salinity), lançat en 2009, promés de grands progrès dins la precision de las mesuras e lor utilizacon. Demora a precisar los modèls e algoritmes utilizats per l'analisis^[1].

L'aiga es un element vital per totes los èsser vivants coneguts. Los sons e las odors circulan de biais diferent dins l'aire umid. Gaireben totes los animals an un o mai sistèmas sensorials capables de detectar la vapor d'aiga dins l'aire, la condensacion. Fòrça insèctes detectan tanben fin finala e directament las condicions termoigrometricas. De gèns claus implicats, e las neurònas sensorialas associadas als receptors d'umiditat, foguèron recentament identificats per la mòsca dels fruchs (Drosophila melanogaster) dins una mena de saquet amagat dins las antenas de l'insècte. Un organ subís una desformacion mecanica proporcionala a l'umiditat relativa del mitan ont se trapa la mòsca.

Comprene melhor la biologia sensoriala al respècte de l'aiga dins l'aire o lo sol poiriá desembocar sus una melhoracion dels mejans de lutar contre los moissals o d'autres insèctes geinants per l'òme. La partida del cervèl (neurònas) de la mòsca que gerís los estimuls ligats a l'umiditat es situada just a costat d'aquela que gerís las informacions ligadas a la temperatura, mas  « las responsas de la mòsca a l'umiditat e a la temperatura son separadas, çò que permetre a l'animal d'adaptar melhor son comportament a l'environament cambiadís » segon los autors de l'estudi^[2]. Comprene aqueles mecanismes permet tanben d'envisatjar melhor los efièchs del dereglament climatic sus una espècia o l'ecosistèma, per exemple al subjècte d'un pollinizator o d'un insècte-clau^[3].

1. ↑ Sola definicion acceptada en engenh dels procediments
2. ↑ equivalent al taus en aiga en engenh dels procediments

1. ↑ Un nouveau satellite mesurant l’humidité du sol pourrait assurer des prévisions météorologiques plus justes, sur le site usherbrooke.ca du 30 juin 2010, consulté le 14 juillet 2010
2. ↑ {{{2}}}, .
3. ↑ .

• Les grandeurs hygrométriques sur le site energieplus-lesite.be